ឯកសាររបស់វ៉ឹបសាយថ៍ Medtronic.com បានលើកឡើងថា ករណីប្រូស្តេតរីកមិនគំរាមដល់ជីវិតទេ ក៏ប៉ុន្តែច្បាស់ណាស់ថា រោគសញ្ញារបស់វាគឺអាចរំខាន ឆាឆៅដល់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ ប្រូស្តេតរីកគឺមានការប៉ះពាល់ទៅដល់បំពង់បង្ហួរនោមនិងប្លោកនោម ហើយគេអាចព្យាបាលបានជាតាមវិធីដូចជាកាំរស្មីអ៊ិច ក្នុងចំណោមវិធីព្យាបាលនានា។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាយ ប៊ុនហ៊រ នៅក្រុងឡងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា សហរដ្ឋអាមេរិក មានប្រសាសន៍ថា ប្រូស្តេតរីកគឺមិនមែនជាមហារីកប្រូស្តេតនោះទេ។ ប្រូស្តេតរីក គឺវាអាចកម្រិតបរិមាណទឹកនោមដែលហូរចេញពីប្លោកនោម បង្កឲ្យការបត់ជើងតូចមិនបានស្រួល។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាយ ប៊ុនហ៊រ បានឲ្យដឹងដូច្នេះ ៖ «ប្រូស្តាតដែលរីកធំទៅចោទជាបញ្ហា២សំខាន់ធំៗ ទី១ គឺធ្វើឲ្យស្ទះនៅពេលដែលរីកៗទៅ ពីព្រោះដូចខ្ញុំនិយាយអម្បាញ់មិញ ផ្នែកទី១នៃបង្ហួរទឹកនោម គឺប្រូស្តាតនៅកន្លែងហ្នឹងឯង ដល់ពេលវារីកៗទៅ គឺវាចេះតែសង្កត់រន្ធហ្នឹងឯង រុញប្រហោងឲ្យតូចទៅៗ ហ្នឹងឯងដែលជាបញ្ហា ដូចស្ទះចរាចរណ៍អ៊ីចឹង គឺអត់ខុសគ្នាទេ។ បញ្ហាទី២ គឺបញ្ហារលាក។ បញ្ហាទី១ ដូចខ្ញុំនិយាយអ៊ីចឹង គឺ Obstruction ទី២ គឺ Irritation។ សញ្ញាមួយចំនួនហ្នឹងគឺទាក់ទងនឹងបញ្ហា២ ចម្បងហ្នឹងឯង។ ខ្ញុំចង់និយាយទៀត ប្រូស្តាតដែលរីក គឺបញ្ហាខុសពីមហារីក (Cancer)។ បើយើងស្ទាប យើងប៉ះ គឺខុសគ្នា។ ប្រូស្តាតដែលរីក គឺវាណែន (firm) វាដូចជាកៅស៊ូកង់ខាងក្នុងដែលសប់ឲ្យតឹងទៅ ចុចទៅវាណែន ឯ Cancer គឺវារឹងតែម្តង រឹងដូចថ្ម គឺខុសគ្នាលក្ខណៈហ្នឹងឯង»។
អំពីមូលហេតុ:
ឯកសារខាងលើបន្តថា ប្រូស្តេតចាប់រីកដំបូងឡើងគឺនៅពេលបុរសពេញវ័យ ហើយម្តងទៀតគឺនៅវ័យប្រមាណ២៥ឆ្នាំ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាយ ប៊ុនហ៊រ មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាប្រូស្តេតរីកជាបញ្ហាដែលមនុស្សប្រុសពិបាកនឹងចៀសផុត ៖ «រឿងប្រូស្តាតដែលរីកធំទៅៗ ខ្ញុំថា មនុស្សប្រុសទាំងអស់សឹងតែគេចមិនរួច គឺបញ្ហារបស់មនុស្សប្រុស។ ដែលខ្ញុំធ្វើគ្រូពេទ្យសព្វថ្ងៃ គឺខ្ញុំព្យាបាលច្រើនណាស់ ម្ល៉ោះហើយប្រូស្តាតដែលរីកៗៗហ្នឹង គឺមកពីអាយុ។ អាយុកាន់តែច្រើនទៅ គឺប្រូស្តាតចាប់រីកទៅៗហើយ ជាពិសេសមនុស្សប្រុសចាប់ពីអាយុ៥០ឆ្នាំទៅ គឺចាប់រីកបន្តិចម្តងៗ ហើយទាំងអស់គ្នា ទាំងខ្ញុំ ទាំងអ្នកដទៃទៀត គឺថា សឹងតែគេចមិនរួចទេដល់ពេលអាយុកាន់តែច្រើនទៅ ជាពិសេសចាប់ពីអាយុ៩០ឆ្នាំ ទៅ បញ្ហាដែលថា ប្រូស្តាតហ្នឹងវារីកធំទៅៗបង្កើតជាបញ្ហាច្រើនសម្រាប់សុខភាពមនុស្សប្រុស»។
ឃឹម សារ៉ង ៖ តើអាចមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងតំណពូជដែរទេ?
ឆាយ ប៊ុនហ៊រ ៖ Risk factors កត្តាដែលអាចបង្កើតជាបញ្ហា គឺសំខាន់បំផុតប្រូស្តាតដែលរីកហ្នឹង ទាក់ទងនឹងពូជ សំខាន់ណាស់ពូជ Genetic make up សំខាន់ណាស់។ ដូច្នេះហើយបើមានបងប្អូនណាដែលមានបញ្ហាឪពុកមានបញ្ហានោមពិបាក ឬក៏ដឹងថា មានបញ្ហាប្រូស្តាតរីកហើយ គឺបើសិនជាកូនចៅមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងបញ្ហាហ្នឹង ឆាប់រកគ្រូពេទ្យភ្លាម ពីព្រោះថា ទាក់ទងនឹងពូជសំខាន់ណាស់។ ២ ទាក់ទងនឹងជាតិសាសន៍ដែរ។ ជនជាតិខ្លះក៏ឈឺច្រើនទៅ ជនជាតិខ្លះក៏អត់សូវមានបញ្ហាទៅ។ ហ្នឹងកត្តាមាន២។
ឃឹម សារ៉ង ៖ ជនជាតិអាស៊ីយើងមិនសូវមានបញ្ហាហ្នឹងច្រើនដូចជនជាតិអាហ្វ្រិកទេអ៊ីចឹង?
ឆាយ ប៊ុនហ៊រ ៖ រឿងអីបានទាក់ទងអ៊ីចឹង? ដូចពូជ រឿងពូជសាសន៍ ទាក់ទងកន្លែងរស់នៅ ទាក់ទងចំណីអាហារ ទាក់ទងអីៗច្រើនណាស់។
ចំពោះរោគសញ្ញាវិញ អ្នកមានបញ្ហាប្រូស្តេតរីកម្នាក់នៅក្រុងភ្នំពេញ គឺលោក ស៊ឹម សារ៉ាក់ អគ្គនាយករដ្ឋបាលនិងហិរញ្ញវត្ថុក្រសួងវប្បធម៌ទើបចូលនិវត្តន៍ អាយុ៦១ឆ្នាំ មានប្រសាសន៍អំពីខ្លួនលោកផ្ទាល់ថា ៖ «ឆ្នាំ២០០១ ទៅតូក្យូ ដល់វាឈឺនោមពេកទៅ ជិះក្របានចូលបត់ជើងតូច ដល់ពេលចូលបត់ជើងតូច ស្រាប់តែខ្ទង់មួយម៉ោងតែម្តង លើកទី១ បត់អត់ចេញ រួចទៅបានចេញ។ ចេញមកបានមកដល់ផ្ទះ ទៅឲ្យពេទ្យមើល គេធ្វើអេកូទៅ គេឃើញថា អូមានអាហ្នឹង។ មិនដឹងជាកើតពីអង្កាល់ទេ ប៉ុន្តែមានហ្នឹងខ្ទង់ប៉ុន្មានទេ ខ្ទង់៣០មីលីម៉ែត្រអ៊ីចឹងហើយអាសាច់ហ្នឹង ហើយក៏ពេទ្យខ្មែរគេសុំវះ សុំវះទៅ ឯងអត់ហ៊ាន ខ្លាច ឮសូរតែវះខ្លាចណាស់ ដល់ក្រោយមកទៅបង្ហោះខ្លែងនៅស្រុកបារាំងហ្នឹង ក៏ឆ្លៀតទៅមើលពេទ្យស្រុកបារាំងទៅ។ ពេទ្យបារាំង គេឲ្យថ្នាំឲ្យអីទៅ គេថាកុំវះ។ ឲ្យថ្នាំទៅ យើងលេបថ្នាំទៅ បត់ជើងស្រួលបានរហូតដល់១០ឆ្នាំដែរ ប៉ុន្តែខានលេបទៅពិបាក ខានលេបទៅពិបាក ដល់លេបទៅបាត់។ ថ្នាំអីទេ ឈ្មោះ Xatral ម៉េចទេ?»។
ជុំវិញរោគសញ្ញានេះដែរ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាយ ប៊ុនហ៊រ មានប្រសាសន៍ថា ៖ «សញ្ញាដែលទាក់ទងនឹងស្ទះចរាចរណ៍ ផ្លូវដែលទឹកហូរតម្រងនោម ហើយនិងធ្វើឲ្យរលាកហ្នឹង គឺមានស្អីខ្លះ? ដោយត្រួសៗចុះ គឺទី១ បញ្ហាហ្នឹងដែលយើងសួរអ្នកជំងឺទៅ អ្នកជំងឺរៀបរាប់ប្រាប់យើងហើយថា លោកគ្រូពេទ្យខ្ញុំប្រឹងនោមណាស់ ប្រឹងណាស់បានចេញ ហ្នឹងគឺទី១។ ទី២ នោមហើយច្រើនទៀត នោមហើយ ប្រឹងហើយអត់អស់ទៀត នៅសល់ ចេះតែនៅសល់ ហើយទឹកនោមហ្នឹងចេញមកឆ្មារ អត់មានដូចក្មេងទេ។ កាលយើងនៅក្មេងដូចគ្នាអាយុ២០, ៣០, ៤០ អី ខមាទោស! គ្រាន់តែចូលបន្ទប់ទឹកគឺឆតែម្តង នោមអាហ្នឹងឯង អត់អីទេ។ អានេះនោមហើយ ឆ្មារតិចៗ អាហ្នឹងមកពីរន្ធវាតូច ហើយមួយទៀត ឈរនោមៗ ចេញតិចៗ ឈប់ ឈរប្រឹងនោម ច្របាច់ទៀត មកនោមទៀត យូរទម្រាំចេញ ហើយរឿងមួយទៀត ជួនកាលនោមមិនទាន់បាន១ម៉ោង២ម៉ោង ហើយស្រាប់តែទៅនោមទៀតហើយ។ មួយទៀត គឺនៅពេលយប់គឺតិចៗនោម តិចៗងើប ជួនកាលមុនចូលទៅដេកនោមហើយ រួចទៅនោម គិតតែពីនោម នោមឡើងទន់ខ្លួន ហើយងើបឡើង២០-៣០ដង១យប់។ គឺសញ្ញាអស់ហ្នឹងឯងដែលបង្ហាញថា មនុស្សហ្នឹងឯងមានរីក ហើយអាយុយើងផង សំខាន់ណាស់»។
ចំពោះមានករណីអ្នកប្រូស្តេតរីកហើយ តើមានន័យថា អ្នកនោះមានកើតមហារីកប្រូស្តេតឬទេ?
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត រ៉ប៊ឺត នេដល័រ (Robert Nadler) ជំនាញផ្នែកម៉ូត្រសាស្ត្រនៅមន្ទីរពេទ្យ Northwestern Memorial អាមេរិក មានប្រសាសន៍ថា ៖ "ជាទូទៅ ខណៈដែលប្រូស្តេតរីក បុរសចាប់ផ្តើមលេចចេញនូវរោគសញ្ញា ដូចជារាំងស្ទះ អាក់ៗ ក្រហាយៗ នៅពេលបត់ជើងតូច។ ថ្វីបើមិនមែនគ្រប់តែបុរសដែលមានប្រូស្តេតរីក សុទ្ធតែមានបញ្ហារាំងស្ទះ អាក់ៗ និងក្រហាយៗនៅពេលបត់ជើងតូចនោះក្តី ក៏ប៉ុន្តែចំពោះបុរសភាគច្រើន សញ្ញាទាំងអស់ខាងលើនេះហើយ គឺជាសញ្ញាសំខាន់នៃប្រូស្តេតរីក ហើយសញ្ញាទាំងនោះ ក៏អាចបង្កទៅជាមហារីកប្រូស្តេត ផងដែរ។ ប៉ុន្តែគេសង្កេតឃើញថា សញ្ញាទាំងអស់នោះភាគច្រើនកើតឡើងជាពិសេសចំពោះអ្នកដែលមានប្រូស្តេតរីក"។
សូមរំឭកថា ប្រូស្តេតគឺជាក្រពេញមួយដែលស្ថិតនៅជុំវិញបំពង់បង្ហួរនោម។ វាស្ថិតនៅខាងក្រោមប្លោកនោមហើយនិងនៅចំពីមុខចុងពោះវៀនធំរបស់បុរស៕