ផលវិបាកដល់សុខភាព ដោយសារបរិភោគចំណីអាហារមានជាតិគីមីនិងគ្មានអនាម័យ
2024.08.07
RFA
អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ប៉ាន់ប្រមាណថា មនុស្សប្រមាណ៦រយលាននាក់ ឬម្នាក់ក្នុងចំណោម១០នាក់ នៅលើពិភពលោក បានធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ដោយសារការបរិភោគអាហារគ្មានអនាម័យនិងមានជាតិគីមី ដែលបណ្តាលឲ្យមនុស្សចំនួន ៤២ម៉ឺននាក់ ស្លាប់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ បន្ថែមពីនេះ បណ្តាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបនិងមធ្យម ត្រូវខាតបង់ប្រាក់ប្រមាណ១រយ១០ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ក្នុងការចំណាយផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រដោយសារតែអាហារមានជាតិគីមី និងគ្មានសុវត្ថិភាព។
តើការទទួលទានចំណីអាហារគ្មានសុវត្ថិភាព ផ្តល់ផលវិបាកអ្វីខ្លះដល់សុខភាព?
សុវត្ថិភាពចំណីអាហារនិងអាហារូបត្ថម្ភ មានសារៈសំខាន់ណាស់ សំរាប់ការរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋ មិនថាក្មេងឬចាស់។ ការយល់ដឹងពីគុណភាពចំណីអាហារ ជួយច្រើនណាស់ ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាសុខភាព បណ្តាលមកពីការទទួលទានអាហារមានជាតិគីមី ម្ហូបអាហារកំប៉ុង ឬអាហារក្រៀម ជាដើម។ ជាតិគីមីទាំងនោះ រួមមាន ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ជីរកសិកម្ម និងជាតិគីមីសំរាប់ដាក់ម្ហូបទុកបានយូរជាដើម។
គ្រូពេទ្យឯកទេសដាក់ថ្នាំសន្លប់ធ្វើការនៅមន្ទីរពេទ្យឯកជនមួយនៅទីក្រុងប៉ារីស លោក វេជ្ជបណ្ឌិត សុក សូផាត មានប្រសាសន៍ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ការទទួលទានចំណីអាហារ ដែលដាក់បញ្ចូលជាតិគីមីច្រើន វានាំឲ្យមានហានិភ័យខ្ពស់ដល់អ្នកបរិភោគ ដែលកើតជំងឺរាប់មិនអស់ តាំងពីជំងឺមហារីក ជំងឺខូចថ្លើម ដំបៅក្រពះ ធ្លាយពោះវៀន និងរាករូសទៀតផង ហើយករណី ខ្លះអាច បណ្តាលឲ្យស្លាប់ភ្លាមៗក៏មាន ដោយសារពុលចំណីអាហារ។
វេជ្ជបណ្ឌិត សុក សូផាត៖ «កាលណាជាតិគីមីច្រើន វាស៊ីសងនឹងប្រភេទគីមី វាធ្វើឲ្យញ៉ាំទៅវាខូចក្រពះ។ ញ៉ាំយូរៗទៅ វាធ្វើឲ្យរលាកក្រពះ រលាកយូរៗទៅ នាំឲ្យកើតមហារីកក្រពះ។ គីមីផ្សេងទៀត ដូចជាថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ហើយដល់សត្វល្អិតនោះវាងាប់ទៅ ស្ពៃអីហ្នឹងវាល្អ តែវាធ្វើឲ្យខូចសុខភាព ហ្នឹងវាទៅតាមគីមីដែលគេប្រើច្រើនប្រភេទ...»។
ទោះបីជាកម្លាំងនាយកដ្ឋាននគរបាលប្រឆាំងបទល្មើសសេដ្ឋកិច្ច នៃអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ សហការជាមួយកម្លាំងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ បានចុះឆែកឆេរនៅតាមទីផ្សារក្នុងប្រទេសក៏ដោយ ក៏ទំនិញខូចគុណភាពនិងដាក់ជាតិគីមីច្រើនទាំងនោះ នៅតែអាចដឹកចូលមកកម្ពុជារាប់សិបតោន ដោយសារតែអំពើពុករលួយ។ ទំនិញខូចគុណភាពនិងដាក់ជាតិគីមីទាំងនោះ រួមមាន ជ្រូកបង្កក សត្វមាន់ទាបង្កក គ្រឿងក្នុងសត្វ គ្រឿងសមុទ្រ និងឡេលាបស្បែក ជាដើម។ អាជ្ញាធររកឃើញទំនិញខូចគុណភាពទាំងនេះ ភាគច្រើននៅជាប់ព្រំដែនវៀតណាម ដូចជា ខេត្តតាកែវ កំពត និងខេត្តស្វាយរៀង។
ប្រជាពលរដ្ឋរមែងព្រួយបារម្ភជានិច្ចអំពីចំណីអាហារដែលមានជាតិគីមី និងកំពុងដាក់លក់នៅតាមទីផ្សារ ដោយសារពួកគេមិនអាចមើលដឹងថា ម្ហូបអាហារប្រភេទណាមានជាតិគីមី ឬគ្មាន។ ប៉ុន្តែចំពោះអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកហ៊ុន សែន វិញ នៅពេលដែលពលរដ្ឋជំរុញឲ្យសមត្ថកិច្ចជំនាញ ត្រួតពិនិត្យគុណភាពចំណីអាហារ ដែលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង លោកហ៊ុន សែន ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ បែរជាស្តីបន្ទោសពលរដ្ឋ ថាមិនចេះមើលខ្លួនឯង ចាំតែជេរ ឬស្តីបន្ទោស ដល់រដ្ឋាភិបាលទៅវិញ។
លោក ហ៊ុន សែន៖ «យើងនាំគ្នាធ្វើពហិការកុំទិញបន្លែបង្ការ ឬសាច់ដាក់ជាតិគីមី គឺវាចប់រឿងហើយ ចាំបាច់មកជេររដ្ឋាភិបាលទៅវិញ។ តែខ្លួនឯងទិញមកស៊ី ស៊ីហើយឈឺ មកជេររដ្ឋាភិបាល ស៊ីខ្លួនឯងសោះ បែរជាជេររដ្ឋាភិបាលទៅវិញ។ ដាំស៊ីខ្លួនឯង ទៅទិញខ្លួនឯង ម៉េចក៏មិនរើសផងទៅ...»។
ចំពោះការលើកឡើងរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបែបនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត សុក សូផាត មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានកាតព្វកិច្ចចាំបាច់ក្នុងការពង្រឹងវិធានការទប់ស្កាត់ និងត្រួតពិនិត្យឲ្យបានដិតដល់ ដើម្បីបង្ក្រាបការនាំចូលទំនិញខូចគុណភាពទាំងនោះ។ លោកបន្តថា មានតែមន្ត្រីជំនាញទេ ដែលអាចដឹងពីចំណីអាហារមានសារធាតុគីមី តាមរយៈឧបករណ៍វាស់ស្ទង់។
វេជ្ជបណ្ឌិត សុក សូផាត៖ «ការពារមែនទែនគឺរដ្ឋទេ។ អ្នកដឹកនាំប្រទេស យើងដឹងថា របស់ហ្នឹងនាំចូលមក យើងមានក្រសួងអនាម័យគេពិនិត្យ គឺមិនឲ្យនាំចូលទេ តែបើរដ្ឋខ្សោយហ្នឹង យើងពិបាកបន្តិចហើយ រដ្ឋដូចថា អត់មានការទទួលខុសត្រូវ និយាយទៅថាដឹងមានគីមីកុំទិញទៅ ណាគេនិយាយអ៊ីចឹង ហើយប្រជាជនគ្នាមិនដឹងទេ មិនថាគេឬយើង...»។
បន្ថែមពីនេះប្រធានសមាគមសុខាភិបាលខ្មែរនៅអាមេរិក លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តាន់ សុង ក៏បានផ្តល់ដំបូន្មានថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគួរតែបង្កើនការដាំដំណាំគួបផ្សំបន្តិចបន្តួច នៅជុំវិញគេហដ្ឋាន ចាំថ្ងៃ រួមមានការចិញ្ចឹមសត្វមាន់ទា ជ្រូកជាដើម ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាព និងការចំណាយទៅលើម្ហូបអាហារទាំងនោះ។
វេជ្ជបណ្ឌិត តាន់ សុង៖ «សព្វថ្ងៃការចិញ្ចឹមសត្វប្រើជាតិគីមីច្រើនឬគេប្រើថ្នាំផ្សះ ដើម្បីកុំឱ្យសត្វទាំងនោះឈឺងាប់ និងឲ្យសាច់ធំធាត់ លក់ បានឆាប់។ ដូចនេះប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ហើយបើមានលទ្ធភាពគឺដាំខ្លួនឯង ចិញ្ចឹមខ្លួនឯង ម្ហូបអាហារគ្មានជាតិ គីមី គឺវាថ្លៃ។ ដូចនេះ ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានបញ្ហាសុខភាពទាំងនោះ គឺជម្រើសខ្លួនឯង...»។
ប្រការដែលបន្លែផ្លែឈើសរីរាង្គមានតម្លៃខ្ពស់នេះហើយ គឺជាមូលហេតុចំបងនាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ មិនអាចទិញយកមកបរិភោគបានឡើយ។ កន្លងមកផលិតផលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង ពិសេសប្រទេសវៀតណាមជាច្រើនប្រភេទ ធ្លាប់បានផ្សព្វផ្សាយនៅលើទំព័រកាសែត និងបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) ដូចជានំកញ្ចប់ មីកញ្ចប់ ជ្រូកឈឺ មកលក់នៅស្រុកខ្មែរ ក្នុងនោះក៏មាន មឹក បង្កង និងបង្គាដែលមានចាក់សារធាតុម្យ៉ាង ឱ្យនៅស្រស់បានយូរ ព្រមទាំងប្រភេទបន្លែ ផ្លែឈើ ដែលបាញ់ថ្នាំគីមី ឱ្យនៅស្រស់បានយូរជាដើម។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហាសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារនេះ នាយករងនៃអង្គការស្បៀងអាហារនិងកសិកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វីក លោក ហ្យុង ហ្យិន គឹម (Jong-Jin Kim) បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន កាលពីដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ថា ពលរដ្ឋប្រមាណ២២ម៉ឺន ៥ពាន់នាក់ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វីក បានស្លាប់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ក្នុងនោះ ៣០% ជាកុមារ ដោយសារទទួលទានម្ហូបអាហារសម្បូណ៌ជាតិគីមី ខ្វះសុវត្ថិភាព និងរៀបចំទុកដាក់គ្មានអនាម័យ។ ចំណែកនៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ គ្មានសិ្ថតិណាមួយដែលបញ្ជាក់ពីចំនួនប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងនោះក៏មានកុមារផងដែរ ដែលបានស្លាប់ដោយសារការបរិភោគអាហារគ្មានសុវត្ថិភាពទាំងនោះ។
លោកក៏អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងនោះ ពង្រឹងនិងពង្រីកប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យម្ហូបអាហារជាប្រចាំ ជាមួយក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មម្ហូបអាហារ ត្រួតពិនិត្យឲ្យបានហ្មត់ចត់ចំពោះការនាំចូលសាច់បង្កក ឬការស្តុកទុកម្ហូបអាហារទាំងនោះឲ្យបានត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដារអនាម័យនិងមានសុវត្ថិភាព៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ក្រសួងមហាផ្ទៃបញ្ជាក់ថា កូនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ដែលបើកឡានបុកមនុស្សស្លាប់ពីរនាក់ នៅអូស្ត្រាលីនោះ គឺឈ្មោះ ឌឿន ឧត្ដមសេនីយ៍
- ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាគ្រោងធ្វើបេសកកម្មដើរគោះទ្វាររកវិនិយោគិននៅអាមេរិកជាថ្មី
- លោក ហ៊ុន សែន បង្កើនការគំរាមកំហែងឆ្លងដែនលើអ្នករិះគន់
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រតិកម្មអ្នករិះគន់ព្រឹត្តិការណ៍ Gumball 3000
- សមត្ថកិច្ចម៉ាឡេស៊ីចាប់ពលករខ្មែរម្នាក់ពាក់ព័ន្ធរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា