"ព្រះរាជអាជ្ញាគួរតែចេញមុខចោទប្រកាន់ករណីរំលោភបំពានផ្លូវភេទស្រ្តី បង្កដោយអតីតស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ"
2020.09.17
លោក អ៊ុក កុសល កាលនៅជាស្នងការនគរបាល ខេត្តកំង់ធំ កាលពី ថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០។
ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពង់ធំ
អ្នកធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សលើកឡើងថាករណីរំលោភបំពានផ្លូវភេទនគរបាលជាស្រ្តី បង្កដោយអតីតស្នងការនគរបាល ខេត្តកំពង់ធំ គួរតែត្រូវបានចាត់វិធានការតាមផ្លូវតុលាការ ដោយព្រះរាជអាជ្ញាជាអ្នកផ្ដួចផ្ដើម ដ្បិតមន្រ្តីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃបានរកឃើញថា លោក អ៊ុក កុសល ពិតជាជាប់ពាក់ព័ន្ធការរំលោភបំពានផ្លូវភេទស្រ្តី ដែលជាកូនចៅក្រោមបង្គាប់របស់លោក នោះប្រាកដមែន។ សង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិស្រ្តីនៅតែទទូចអោយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនរឿងនេះទៅតុលាការ ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព និងផ្ដល់យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដដល់ជនរងគ្រោះ។
នាយករងអង្គការលីកាដូទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ ជនរងគ្រោះត្រឹមតែជាដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីប៉ុណ្ណោះ ចំណែកព្រះរាជអាជ្ញាគឺជាអ្នក ដែលមានតួនាទីក្នុងការចោទប្រកាន់អ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសទៅតាមអ្វីដែលអ្នកនោះបានប្រព្រឹត្ត។
ផ្ទុយពីការលើកឡើងរបស់មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សនេះក្រសួងមហាផ្ទៃកាលពីដើមខែកញ្ញានេះបានសម្រេចដកតំណែង លោក អ៊ុក កុសល ពីស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ អោយមកជាមន្រ្តីនគរបាលធម្មតា បើទោះបីជាមន្រ្តីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃបានរកឃើញថា លោក អ៊ុក កុសល ពិតជាជាប់ទាក់ទងនឹងការបៀតបៀនផ្លូវភេទមន្រ្តីនគរបាលនៅក្រោមបង្គាប់របស់លោកយ៉ាងណាក្ដី។ បើតាមអ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក ឆាយ គឹមខឿន ថា ជនរងគ្រោះសម្រចមិនប្ដឹងផ្ដល់រឿងនេះឡើយ។ ចំណែកអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថាសុំណុំរឿងនេះមិនពាក់ព័ន្ធនឹងបទព្រហ្មទណ្ឌទេ ដោយសារជនរងគ្រោះមិនបានប្ដឹងពីបទព្រហ្មទណ្ឌនោះឡើយ។
បើតាមលោក អំ សំអាត ករណីបៀបបៀនផ្លូវភេទជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ដែលព្រះរាជអាជ្ញាអាចចោទប្រកាន់អ្នកប្រព្រឹត្តបាន៖ «បើសិនជារកទៅឃើញថាបុគ្គលណាមួយដែលបានប្រព្រឹត្តដូចការចោទប្រកាន់ហ្នឹងត្រូវអនុវត្តតាមច្បាប់ហើយ ដើម្បីអោយមានភាពយុត្តិធម៌ ហើយដើម្បីបំបាត់នូវនិទណ្ឌភាព ហើយបំបាត់នូវគម្រូអាក្រក់ដើម្បីកុំអោយមានការកើតឡើងបន្តទៅទៀត ព្រោះនៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌដែលចែងអំពីការដាក់ទោសទណ្ឌនេះគឺក្នុងន័យមួយគឺអោយបុគ្គលរាងចាល ទី២បុគ្គលហ្នឹងបើសិនជាជាប់ពន្ធនាគារគឺអោយអប់រំខ្លួន កសាងខ្លួនជាពលរដ្ឋល្អឡើងវិញ ហើយទី៣ កុំអោយអ្នកដទៃយកគម្រូតាមដូចអ៊ីចឹងទៀត បើសិនជាយកគម្រូតាមគឺត្រូវតែមានទោសហើយ។ នេះគឺជាគោលគំនិតនៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលគេចែងម៉ោហ្នឹង។»
ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា២៤៦ បានចែងពីការបំពានខាងផ្លូវភេទ ដែលបង្កដោយជនទូទៅ ឬហៅថាប្រទូស្តកេរខ្មាសបានបញ្ជាក់ថាគ្រប់អំពើប៉ះពាល់ស្ទាបអង្អែលកេរភេទ ឬផ្នែកភេទផ្សេងទៀតរបស់បុគ្គលដទៃ តែបុគ្គលនេះមិនស្ម័គ្រផងទេ ឬបង្ខំអោយអ្នកដទៃប្រព្រឹត្តអំពើនេះមកលើខ្លួន ឬទៅលើបុគ្គលផ្សេងទៀតក្នុងគោលបំណងធ្វើអោយរំជើបរំជួល ឬរីករាយដល់ចំណង់ផ្លូវភេទរបស់ជនល្មើសគឺជាអំពើប្រទូស្ដកេរខ្មាស។ អ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី១ឆ្នាំ ទៅ៣ឆ្នាំនិងពិន័យប្រាក់ពី២លានរៀល ដល់៦លានរៀល។
បើពិនិត្យតាមក្រមព្រហ្មទណ្ឌដដែលនេះករណីអតីតស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក អ៊ុក កុសល គឺជាករណីរំលោភបំពានផ្លូវភេទបង្កដោយមេកើយទៅលើកូនចៅក្រោមបង្គាប់ ដែលតាមច្បាប់នេះអ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវនាំទៅផ្ដន្ទាទោសដែរ។
មាត្រា២៥០នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថាត្រូវចាត់ទុកជាអំពើរុកកួនខាងផ្លូវភេទ នៅពេលដែលបុគ្គលម្នាក់រំលោភអំណាច ដែលមុខងាររបស់ខ្លួនប្រគល់អោយទៅគាបសង្កត់ម្ដងហើយម្ដងទៀតទៅលើអ្នកដទៃក្នុងបំណងទទួលបានការអនុគ្រោះផ្លូវភេទ។ អំពើនេះត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី៦ថ្ងៃ ដល់៣ខែ ដោយពិន័យជាប្រាក់ពី១សែនរៀល ដល់៥សែនរៀល។
អាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីតំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ធំបាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា។
នាយិកាអង្គការក្លាហាន កញ្ញា បុណ្យ រចនា ទទូចអោយអាជ្ញាធរចាត់វិធានការនាំរឿងរំលោភបំពាននេះទៅដោះស្រាយតាមផ្លូវតុលាការ ដើម្បីធានាផ្ដល់យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដដល់នារីរងគ្រោះ៖ «ហើយហ្នឹងក៏ជាសញ្ញាមួយដែលធ្វើអោយ អ្នកដទៃផ្សេងទៀត ដែលគាត់អត់ទាន់បានប្រព្រឹត្តទេ តែបានឃើញរឿងហ្នឹងអាចថាគេប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភបំពាន បៀតបៀនទៅដល់អ្នកក្រោមបង្គាប់បួន ប្រាំនាក់ គេអត់ត្រូវផ្ដន្ទាទោសអីតាមផ្លូវតុលាការផងហ្នឹង ចឹងវាអាចជាគម្រូអាក្រក់ដល់អ្នកផ្សេងៗទៀត។»
នារីជានគរបាលចំនួន៤នាក់ កាលពីចុងខែកក្កដាបានក្លាហានចេញមុខបកអាក្រាត លោក អ៊ុក កុសល ដែលកាលនោះជាស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ និងជាមេកើយរបស់ពួកនាងថាបានប្រើប្រាស់តួនាទីរំលោភបំពានផ្លូវភេទពួកគេ ដោយបានដាក់បណ្ដឹងទាមទារយុត្តិធម៌ទៅរដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង។ កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែសីហា លោក ស ខេង ចេញបញ្ជាអោយផ្អាកការងារ លោក អ៊ុក កុសល បណ្ដោះអាសន្នរង់ចាំការស្រាវជ្រាវពីមន្រ្តីនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ភ្លាមៗនោះ លោក អ៊ុក កុសល បានចេញវីដេអូឃ្លីបតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកថា រឿងនេះអាចជាការកាច់កុងចង់បានតំណែងជាស្នងការរបស់លោក ប៉ុណ្ណោះ និងថាលោកតែងតែខិតខំ បំពេញការងារ និងយកចិត្តទុកដាក់ដល់កូនចៅក្រោមបង្គាប់ ព្រមទាំងផ្ដួចផ្ដើមគំនិតលើកតម្កើងក្រុមនគរបាលជានារីថែមទៀត។ រយៈពេលជិត៣សប្ដាហ៍ក្រោយមកក្រសួងមហាផ្ទៃបានរកឃើញថាលោក អ៊ុក កុសល ពិតជាជាប់ពាក់ព័ន្ធដូចការលើកឡើងរបស់ក្រុមនគរបាលជានារីនោះមែន។ ប៉ុន្តែបើតាមសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកបានស្រង់សម្ដីរបស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក នេត សាវឿន វិញលោកថា សំណុំរឿងនេះមិនត្រូវបានបញ្ជូនទៅតុលាការទេ ដោយសារតែអាជ្ញាធរលំបាកក្នុងការចងក្រងឯកសារនិងធាតុផ្សំនៃរឿង ហើយរឿងនេះបានកើតឡើងជាយូរឆ្នាំមកហើយ និងដើម្បីការពារសេចក្តីថ្លៃថ្នូរបស់ជនរងគ្រោះជានគរបាលស្រ្តីទាំងនោះផងដែរ។ លោកថាកាលណាដាក់ទៅតុលាការ ត្រូវមេធាវីដេញដោល ដើម្បីការពារក្តីទាំងសង្ខាង បើសិនណាដេញដោលរឿងនេះ គឺជាការអៀនខ្មាស់សម្រាប់នារីជនរងគ្រោះ ឬក៏នារីខ្មែរគ្រប់រូប ព្រោះរឿងសុបិន្តអាក្រក់កើតឡើងហើយ មិនចង់យកមកសារឡើងវិញទេ នេះហើយជាគោលបំណងមួយការពារឥទ្ធិពល ការពារសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ជនរងគ្រោះ ដែលអាជ្ញាធរត្រូវតែធ្វើរបៀបនេះ បានជាសម្រេចចិត្តមិនបញ្ជូនទៅផ្លូវច្បាប់។
នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អ្នកស្រី ចក់ សុភាព ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា នៅពេលដែលក្រុមនគរបាលជានារីមានភាពក្លាហានហ៊ានចេញមុខទម្លាយរឿងបៀតបៀនផ្លូវភេទនេះមិនគ្រាន់តែជារឿងគួរអោយកោតសរសើរទេគឺថែមទាំងអាជ្ញាធត្រូវប្រឹងប្រែងផ្ដល់យុត្តិធម៌អោយបានពេញលេញ។ អ្នកស្រីថាការបញ្ចប់ត្រឹមតែបញ្ចប់តំណែង និងបន្ថយឋានៈ ហើយមិនមានចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់នេះ មិនមែនដំណោះស្រាយប្រកបដោយគតិយុត្តិនោះទេ ហើយជាការផ្តល់សារដល់ជនល្មើសថា ខ្លួននឹងរួចពីសំណាញ់ច្បាប់នូវទង្វើបំពានរបស់ខ្លួន។ អ្នកស្រី ចក់ សុភាព បន្តថា ហេតុផលនៃសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ កិត្តិយសដល់ជនរងគ្រោះអាចការពារតាមនីតិវិធីរបស់តុលាការដែលមានជាធរមាន៖ «ក្នុងនីតិវិធីក៏មានច្បាប់ក៏មាន ហើយការអនុវត្តជាក់ស្ដែងក៏មាន គឺមានការធានាថាករណី ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងហិង្សាផ្អែកលើយេនឌ័រនេះគឺត្រូវធ្វើឡើងដោយយកចិត្តទុកដាក់មែនទែន ដោយផ្ដោតទៅលើការរក្សាសម្ងាត់ ដោយសវនាការទាំងអស់ហ្នុងមិនធ្វើឡើងដោយសាធារណៈ គឺនីតិវិធី ឬក៏ភាគីពាក់ព័ន្ធមានការយកចិត្តទុកដាក់មែនទែន។ ខ្ញុំគិតថាជាយន្តការរបស់រដ្ឋ ជាពិសេសតាមនីតិវិធីតុលាការហ្នឹងគួរតែមានយន្តការការពារគ្រប់គ្រាន់រួចទៅហើយ។ នៅពេល ដែលក្រសួងលើកបែបនេះខ្ញុំមើលទៅវាហាក់ដូចជាផ្ទុយទៅវិញ ហើយហាក់ដូចជាបង្ហាញថា យើងអត់មានយន្តការការពារជនរងគ្រោះ។»
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថាការនាំយករឿងក្ដីរំលោភបំពានផ្លូវភេទស្រ្តីទៅកាត់ទោសតាមផ្លូវតុលាការជាការផ្ដល់យុត្តិធម៌ត្រឹមត្រូវមួយដល់អ្នករងគ្រោះ និងដើម្បីធានាថាស្រ្តីដែលរងគ្រោះ ហើយក្លាហានហ៊ានចេញមកបកអាក្រាតរឿងបែបនេះនឹងមិនរងគ្រោះជាលើកទី២ដោយសារតែទង្វើរបស់អាជ្ញាធរអ្នកអនុវត្តច្បាប់បន្ថែមមួយជាន់ទៀតនោះឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ រក្សាជំហរតស៊ូ ដើម្បីសេរីភាពសហជីព និងការពារផលប្រយោជន៍កម្មករក្រោយមានសេរីភាព
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់