តើមានហេតុផលអ្វីខ្លះដែលនាំឲ្យមានការផិតក្បត់ក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍យ៉ាងដូច្នេះ?
អ្នកជំនាញខាងសុខភាពផ្លូវភេទ ក៏ដូចជាមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា មួយចំនួន បានអះអាងថា មានកត្តាជាច្រើនដែលជំរុញឲ្យស្វាមីទៅរកស្រីកំណាន់ចិត្តក្មេងៗ ក្រៅពីភរិយារបស់ខ្លួន។ ហេតុផលទាំងនោះរួមមាន ផ្នត់គំនិត និងទស្សនៈសង្គមខ្មែរយល់ឃើញថា ការផិតក្បត់របស់បុរសគឺជារឿងធម្មតា ជាចរិតលក្ខណៈរបស់បុរស។ ទស្សនៈសង្គមចូលចិត្តឲ្យតម្លៃថា បើបុរសខ្លួនឯងមិនចេះផឹកស៊ី ឬចេះដើរលេងសើចជាមួយស្ត្រីផ្សេង គេមិនហៅថា ជាបុរសដើមទ្រូង ៥ហត្ថនោះទេ។
អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ចុង វណ្ណដារ៉ា មន្ត្រីទទួលបន្ទុកកម្មវិធីសុខភាពបន្តពូជយុវវ័យ និង អេច្ឆ.អាយ.វី អេដស៍ របស់អង្គការមូលនិធិសហប្រជាជាតិសម្រាប់ប្រជាជន (UNFPA) ធ្លាប់បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ទស្សនៈរបស់សង្គមខ្មែរយើងចូលចិត្តលើកតម្កើង និងឲ្យតម្លៃបុរសជាងស្ត្រី៖ «ទំនៀមទម្លាប់ និងជំនឿក្នុងសង្គមខ្មែរយើងហ្នឹង បុរសអាចមានសិទ្ធិនឹងទទួលយក ឬមានដៃគូស្នេហាក្រៅពីប្រពន្ធ ដោយប្រពៃណីរបស់យើងមិនបានចាត់ទុកថា អំពើទាំងនោះជាការខុសឆ្គងឡើយ ព្រោះថា បុរសមានចំណង់ផ្លូវភេទច្រើនជាងស្ត្រី»។
អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត វណ្ណដារ៉ា ថ្លែងបន្តថា ជាធម្មជាតិរបស់បុរស មិនថា ជាតិសាសន៍ណាទេ តែងតែចាប់អារម្មណ៍ស្រឡាញ់ពេញចិត្តស្ត្រីក្មេង ដែលមានរូបរាងស្អាត និងសម្ផស្សស្រស់ត្រកាល៖ «មានហេតុផលមួយចំនួនដែលខ្ញុំបានដឹង គឺបុរសៗ មានជំនឿមួយថា នៅពេលគាត់បានរួមស្នេហាជាមួយស្ត្រីវ័យក្មេងៗ គឺធ្វើឲ្យគាត់បង្កើននូវមានកម្លាំងពលំ និងបង្កើនអាយុ និងធ្វើឲ្យគាត់មានវ័យក្មេងទៅទៀត។ នេះខ្ញុំឮសូរបុរសនិយាយជាញឹកញាប់ គឺគាត់មានគំនិតអ៊ីចឹង»។
បន្ថែមពីទស្សនៈ និងអាកប្បកិរិយារបស់ស្វាមីដែលភាគច្រើនចូលចិត្តធ្វើដូចនេះ ភរិយាខ្លួនឯងផ្ទាល់ក៏សុខចិត្តនៅស៊ូទ្រាំក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ ទោះបីជាពុំ សប្បាយចិត្ត និងខឹងក្ដៅក្រហាយ ជាមួយស្វាមីដែលទៅមានស្ត្រីកំណាន់ចិត្តថ្មីក៏ដោយ។ មូលហេតុទាំងនោះរួមមាន បញ្ហាថវិកា បញ្ហាកេរ្តិ៍ឈ្មោះក្នុងគ្រួសារ បញ្ហាមិនចង់ឲ្យមានការបែកបាក់គ្នា ហើយចង់ឲ្យកូនមានឪពុកដូចគេដូចឯង។
អ្នកស្រី ជា វណ្ណាត អតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍សង្គម ធ្លាប់បានមាន ប្រសាសន៍ថា ទោះបីការផិតក្បត់នោះក្នុងហេតុផលណាក៏ដោយ បុរសជាស្វាមីដែលទៅមានស្ត្រីកំណាន់ចិត្តផ្សេងនោះ ភាគច្រើនពុំចង់លែងលះជាមួយភរិយាទេ៖ «ប្រុសក្នុងលក្ខណៈថា ទោះបីជាខ្លួនមិនស្រឡាញ់ប្រពន្ធក្ដី ខ្លួនទៅមានស្រីផ្សេងក្ដី មានប្រុសមួយចំនួនទុកប្រពន្ធធ្វើជាមុខអ៊ីចឹង។ បានន័យថា ពេលទៅណាជាផ្លូវការឃើញភរិយាទៅជាមួយ តែតាមពិតនៅពីក្រោយខ្នងនោះប្រពន្ធគ្រាន់តែទុកជាមុខជាមាត់ប៉ុណ្ណោះ។ បានន័យថា ប្រុសនោះហាក់ដូចជាចង់ឲ្យគ្រួសារកូនចៅនៅជួបជុំគ្នា»។
ម៉្យាងវិញទៀត ស្ត្រី និងបុរស ទោះបីជាមានអាយុស្មើគ្នាក៏ដោយ គេតែងសង្កេតឃើញថា បុរសច្រើនមានវ័យនៅក្មេងជាងស្ត្រី ហើយភាគច្រើន ស្ត្រីដែលមានអាយុលើសពី ៤៥ឆ្នាំឡើងទៅ ច្រើនគិតថា ខ្លួនឯងចាស់ហើយ មិនសូវជាថែរក្សា និងធ្វើឲ្យខ្លួនមានរូបរាង ឬសម្ផស្សស្រស់ស្អាតនោះទេ។
អ្នកស្រី វេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានមានប្រសាសន៍ថា ស្វាមីដែលផិតក្បត់នោះ ភាគច្រើនគឺមានទ្រព្យសម្បត្តិស្ដុកស្ដម្ភ៖ «ឃើញថា នៅកម្ពុជាយើងច្រើនតែអ្នកមានលុយច្រើន អាចសង់ផ្ទះបី ឬបួន ព្រោះមានឱកាសនឹងអាចសង់បានច្រើន ហើយផ្ទះមួយៗ ដាក់មួយៗ ក្នុងផ្ទះហ្នឹង ដូច្នេះហើយប្រពន្ធដើមមិនលែងទេ តែរកថ្មីទៀត។ ម៉្លោះហើយ ខ្ញុំផ្ដាំផ្ញើស្ត្រីគ្រប់រូបៗ ក្រោយរៀបការហើយ ប្រុងប្រយ័ត្នមែនទែន កុំឲ្យមានផ្នត់គំនិតថា ខ្ញុំចាស់ហើយមិនត្រូវតែងខ្លួនទេ ខ្លាចគេថាឲ្យ គឺយើងត្រូវចេះទាញស្វាមីយើងឲ្យនៅតែពេញចិត្តយើង ឲ្យនៅផ្ទះ»។
បញ្ហាផិតក្បត់របស់បុរសក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ អាចមានកើតឡើងក្នុងគ្រប់ជាតិសាសន៍ទាំងអស់ មិនថាតែគ្រួសារនោះមានជីវភាពក្រីក្រ ឬមាន និងមានតម្រិះវិជ្ជាខ្ពស់ ឬទាបនោះទេ។ ក្នុងគេហទំព័រជាច្រើននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលស្រាវជ្រាវអំពីការផិតក្បត់របស់ស្ត្រី និងបុរស បានរកឃើញថា លុយកាក់ និងការរួមភេទ គឺជាបញ្ហាចម្បងដែលនាំឲ្យប្ដីប្រពន្ធឈ្លោះប្រកែកគ្នាឥតឈប់ឈរ។
លទ្ធផលស្រាវជ្រាវដដែលនោះបន្តថា ជាង ២៥% នៃស្វាមី បានសារភាពថា គេបានទៅរួមភេទជាមួយស្ត្រីផ្សេងក្រៅពីភរិយា ហើយស្ត្រីជាភរិយាចំនួន ១១% ក៏បានផិតក្បត់ពីស្វាមីរបស់ខ្លួន ទៅរួមភេទជាមួយប្រុសផ្សេងដែរ។ ទោះបីជាគេបានដឹងថា ស្វាមី ឬភរិយាខ្លួនផិតក្បត់ក៏ដោយ ទាំងបុរស និងស្ត្រីចំនួន ៦៣% ពុំចង់លែងលះគ្នាឡើយ។
ចំណែកនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញ គេពុំដែលមានការស្រាវជ្រាវអំពីស្ថិតិបុរសជាស្វាមី លបលួចទៅមានស្ត្រីកំណាន់ចិត្តថ្មី ឬក៏ស្ត្រីជាភរិយាផិតក្បត់នឹងប្ដីនោះឡើយ។ ប៉ុន្តែជាទូទៅ ក្នុងសង្គមខ្មែរយើង ភាគច្រើនគឺបុរសជាអ្នកប្រព្រឹត្តអំពើផិតក្បត់ ហើយភរិយាសុខចិត្តតស៊ូរួមរស់ក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ រហូតដល់កូនៗធំពេញវ័យ ក្នុងក្ដីសង្ឃឹមថា ស្វាមីរបស់ខ្លួននឹងងាកមកស្រឡាញ់អាណិតប្រពន្ធកូនវិញ៕