ក្រសួងអប់រំតម្រង់ទិសសិស្សឲ្យចាប់យកមុខជំនាញសិក្សាឆ្លើយតបទីផ្សារការងារ
2015.02.23
ដើម្បីជំរុញការអនុវត្តកំណែទម្រង់នៅឧត្ដមសិក្សា ឲ្យឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទីផ្សារការងារ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនាពេលបច្ចុប្បន្ន ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ព្យាយាមតម្រែតម្រង់ផ្លូវឲ្យសិស្ស ងាកមកសិក្សាលើផ្នែកជំនាញបច្ចេកទេសឲ្យបានច្រើន ហើយកុំផ្ដោតតែទៅលើមុខវិជ្ជាក្នុងវិស័យធុរកិច្ចច្រើនពេក រួមមានមុខជំនាញគ្រប់គ្រង គណនេយ្យ ធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ។
នៅក្នុងនាទីយុវជន និងសង្គមសប្ដាហ៍នេះ អ្នកនាង ទេព សុរ៉ាវី មានសេចក្តីរាយការណ៍មួយអំពីក្រសួងអប់រំ តម្រង់ទិសឲ្យសិស្សចាប់យកជំនាញបច្ចេកទេស ដើម្បីឆ្លើយតបទីផ្សារការងារបច្ចុប្បន្ន៖
ការជ្រើសរើសមុខជំនាញសិក្សានៅថ្នាក់ឧត្ដមសិក្សា គឺជាសិទ្ធិរបស់សិស្សនិស្សិត។ ពួកគាត់អាចមានសិទ្ធិសេរីភាពជ្រើសរើសជំនាញ ឬមុខវិជ្ជាសិក្សាតាមការស្រឡាញ់ពេញចិត្តរបស់ខ្លួន។
ទោះជាបែបនេះក្តី ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ព្យាយាមតម្រង់ទិសឲ្យសិស្សានុសិស្សមានការសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវមួយ ប្រកបដោយជោគជ័យទៅថ្ងៃអនាគត ដោយផ្ដើមចេញពីការសិក្សាលើមុខជំនាញមួយដែលមានទីផ្សារការងារធំ ងាយរកការងារធ្វើ និងមានអាទិភាពខ្ពស់ប្រកួតប្រជែងទីផ្សារការងារនៅក្នុងតំបន់។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោកបណ្ឌិត ហង់ ជួនណារ៉ុន ឲ្យដឹងថា ទីផ្សារការងារសព្វថ្ងៃនេះត្រូវការអ្នកមានសមត្ថភាពជំនាញច្បាស់លាស់ខាងផ្នែកជំនាញវិស្វកម្ម អ្នកជំនាញផ្នែកកសិកម្ម អ្នកជំនាញជួសជុលគ្រឿងចក្រគ្រឿងយន្ត អ្នកជំនាញបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ជាដើម។ លោកបញ្ជាក់ថា ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា សហការជាមួយសមាគមពាក់ព័ន្ធមួយចំនួន ដើម្បីផ្តល់ប្រឹក្សាដល់សិស្សនិស្សិតឲ្យដឹងពីការប្រឈមបញ្ហាមួយចំនួន ដែលពួកគេនឹងអាចជួបប្រទះនៅពេលដែលពួកគេរៀនចប់ ប្រសិនបើជ្រើសរើសមុខជំនាញមិនត្រូវនឹងតម្រូវការទីផ្សារការងារសព្វថ្ងៃនេះ។ មួយវិញទៀត ក្រសួងអប់រំ នឹងពង្រីកការប្រឹក្សាការងារនៅតាមសាលាវិទ្យាល័យនានាក្នុងឆ្នាំ២០១៥៖ «យើងបានផ្តល់មតិយោបល់ដើម្បីឲ្យគាត់ (សិស្ស) បានយល់ត្បិតតែរៀនមុខវិជ្ជាខ្លះអាចរៀន ហើយខ្លាចក្រែងរកការងារធ្វើមិនបាន។ យើងគោរពសិទ្ធិគាត់ ប៉ុន្តែយើងផ្តល់យោបល់គួរតែរៀនមុខវិជ្ជានេះមួយដែលទីផ្សារត្រូវការ»។
ស្របពេលដែលក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា កំពុងតែតម្រែតម្រង់ទិសដៅឲ្យសិស្សានុសិស្សចាប់យកជំនាញសិក្សាដែលមានសក្ដានុពលខ្ពស់នេះ ក្រសួងក៏បានសម្រេចឲ្យផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ននូវការផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណសម្រាប់ការបើកមុខជំនាញសិក្សាគ្រប់គ្រង គណនេយ្យ ធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅតាមគ្រឹះស្ថានឧត្ដមសិក្សា។ មូលហេតុចម្បងដែលសម្រេចនេះ គឺដោយសារសិស្សនិស្សិតនៅឧត្ដមសិក្សាភាគច្រើនលើសលប់ តែងតែផ្ដោតទៅលើវិស័យធុរកិច្ច ដែលរួមមានជំនាញគ្រប់គ្រង គណនេយ្យ ធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ នោះឯង។
លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បញ្ជាក់ថា មុខវិជ្ជាទាំងនោះអាចនឹងស្រួលរៀន ហើយថ្លៃសិក្សាមានតម្លៃថោកជាងជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា។ ប៉ុន្តែក្រោយការសិក្សាចប់ អ្នករៀនជំនាញទាំងនោះអាចប្រឈមការពិបាករកការងារធ្វើច្រើនជាង។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា សព្វថ្ងៃនេះ កម្ពុជា កំពុងខ្វះធនធានមនុស្សលើផ្នែកជំនាញ ដែលទាមទារឲ្យយុវជនផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថក្នុងការសិក្សារបស់ខ្លួនឲ្យស្របនឹងទីផ្សារការងារ៖ «មិនចំណាយពេលយូរទេ បើសិស្សយល់គាត់អាចប្រែឥរិយាបថភ្លាមក្នុងការរៀន ក៏ប៉ុន្តែវាទាមទារឲ្យសាកលវិទ្យាល័យបើកទ្វារដែរ ពេលខ្លះជំនាញដែលទីផ្សារត្រូវការនោះពិបាករៀន ហើយចំនួនដែលត្រូវជ្រើសរើសវាមានតិចផង ហើយសាលាក៏មិនមានច្រើនដែរ ដែលបង្រៀនផ្នែកនោះ»។
ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច កញ្ញា លន់ ម៉ាលីនណា គាំទ្រចំពោះការតម្រង់ទិសរបស់ក្រសួងអប់រំ តាមរយៈការប្រឹក្សាយោបល់ឲ្យពួកគាត់ មុននឹងឲ្យពួកគាត់សម្រេចចិត្តជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាសិក្សានៅថ្នាក់ឧត្ដមសិក្សា៖ «ពេលដែលរៀនចប់ទៅបន្តរៀនមហាវិទ្យាល័យ ពេលខ្លះក៏មិនដឹងថារៀនផ្នែកអីដែរ អ៊ីចឹងការមានប្រឹក្សាជាមុនជាការប្រសើរ ឲ្យសិស្សដឹងថាមុខវិជ្ជារៀននោះពេលចេញហើយត្រូវធ្វើអីបន្តទៀត»។
វិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDRI) ស្រាវជ្រាវរកឃើញថា សព្វថ្ងៃនេះកម្ពុជា មានគម្លាតកាន់តែធំលើការផ្គត់ផ្គង់ពលកម្មជំនាញ និងទីផ្សារការងារ។ កត្តានេះមានន័យថា រៀងរាល់ឆ្នាំប្រទេសកម្ពុជា បានចំណាយលុយរាប់រយលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំ តែផលិតពលកម្មជំនាញបានតិចតួច។
ក្រៅពីសិស្សនិស្សិតមិនសូវចាប់អារម្មណ៍មុខវិជ្ជាជំនាញ កម្ពុជា ក៏នៅមានបញ្ហាចោទមួយទៀត គឺបញ្ហាគ្រឹះស្ថានឧត្ដមសិក្សាមួយចំនួនមិនសូវសម្បូរបែប ឬមិនមានថ្នាក់បង្រៀនលើជំនាញដែលទីផ្សារត្រូវការ។
នាយករងសាកលវិទ្យាល័យន័រតុន និងជាព្រឹទ្ធបុរសនៃសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល លោក អ៊ុង វ៉ាន់ធឿន ឲ្យដឹងថា សាកលវិទ្យាល័យមួយនេះមានគម្រោងពង្រីកថ្នាក់សិក្សាលើផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យានេះដែរ ដើម្បីដើរឲ្យទាន់សភាពការណ៍នៃតម្រូវការទីផ្សារការងារបច្ចុប្បន្ន។ ប៉ុន្តែខាងផ្នែកជំនាញកសិកម្ម ខាងសាលានៅមិនទាន់មានលទ្ធភាពពង្រីកនៅឡើយ។ លោកបន្ថែមថា ជំនាញដែលចាំបាច់ដូចជាជំនាញវិទ្យាសាស្ត្ររ៉ែ និងថាមពល និងវិទ្យាសាស្ត្រផ្នែកប្រេងកាត ឋិតក្នុងគម្រោងបង្កើតឲ្យមានថ្នាក់សិក្សា។ រីឯជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល និងជំនាញផ្នែកអេឡិចត្រូនិក កំពុងមានការចាប់អារម្មណ៍ និងមានសិស្សចូលរៀនច្រើនគួរសម។ យ៉ាងណា បញ្ហាចោទដែលធ្វើឲ្យសាកលវិទ្យាល័យពិបាកពង្រីកការបណ្តុះបណ្តាលលើផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យានោះ គឺបញ្ហាថវិកា ពីព្រោះវាត្រូវការចំណាយទុនច្រើន។ មួយវិញទៀតមានកង្វះខាតសាស្ត្រាចារ្យមានសមត្ថភាព និងបទពិសោធន៍លើជំនាញទាំងនោះ៖ «បញ្ហានោះ គឺជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា គឺត្រូវការមូលធនច្រើនសម្រាប់អភិវឌ្ឍផ្នែកខាងហ្នឹង។ ក្រសួងមិនបានជួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុទេ សម្ភារៈបរិក្ខារផ្សេងៗក៏មិនមានដែរ។ យើងសង្ឃឹមថា ក្រសួងនឹងមានគោលនយោបាយគាំទ្រ ទោះបីមិនមានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងបរិក្ខារអីក៏ដោយ»។
យ៉ាងណា ក្រសួងអប់រំ លើកទឹកចិត្តឲ្យគ្រឹះស្ថានអប់រំទាំងអស់ ពង្រីកការបណ្តុះបណ្តាលលើផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យានេះឲ្យបានច្រើន។
ការស្រាវជ្រាវខ្លះរកឃើញថា គុណភាពអប់រំអន់ខ្សោយនៅកម្ពុជា ធ្វើឲ្យយុវជនមិនទទួលបានការងារធ្វើសមរម្យឡើយ នៅក្នុងបរិបទសមាហរណកម្មអាស៊ានខាងមុខ។ យុវជនខ្លះសម្រេចធ្វើការងារខុសជំនាញ ដើម្បីទទួលកម្រៃតិចតួចចិញ្ចឹមជីវិត ខណៈយុវជនទាំងនោះបាត់ឱកាសអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពជំនាញដែលមានស្រាប់ និងមិនអាចបញ្ចេញសមត្ថភាពការងារឲ្យអស់ពីសក្ដានុពល។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើការងារច្រើនជាមួយយុវជន ព្រួយបារម្ភថា កម្ពុជា អាចនឹងឋិតនៅក្នុងចរន្តមួយសម្រាប់កំដរក្នុងតំបន់ ដើម្បីរុញច្រានឲ្យតំបន់នោះក្លាយជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចតែមួយ ឬសមាហរណកម្មអាស៊ាននៅចុងឆ្នាំ២០១៥ ដោយសារតែកម្ពុជា មានកង្វះធនធានមនុស្ស។ ដូច្នេះ កម្ពុជា មិនអាចទាញផលចំណេញច្រើនពីការចូលសមាហរណកម្មអាស៊ានបានឡើយ។
យ៉ាងណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោកបណ្ឌិត ហង់ ជួនណារ៉ុន គិតថា ប្រសិនបើមានការផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថរៀនរបស់សិស្ស ដោយជ្រើសរើសមុខជំនាញសិក្សាឲ្យចំទីផ្សារគោលដៅដែលត្រូវការនោះ ៤ ទៅ ៥ឆ្នាំទៀត កម្ពុជា អាចនឹងវាយលុកទីផ្សារការងារនៅតំបន់អាស៊ានបាន៕