Уйғур дияридики сиясий бастурушниң көләм җәһәттә барғансери кеңийиши ташқи дунядики кишиләрниң бу мәсилигә болған диққитини техиму җәлп қиливатқанлиқи мәлум.
Тәйвәнлик бир саяһәтчи ютуб қанилиға йоллиған қәшқәр һәққидики син филиминиң көрүлүш қетим сани икки һәптә ичидила нәччә миңға йәткән.
25-январ күни германийәниң мюнхен шәһиридә германийәдики вә чәтәлдин кәлгән болуп 200 гә йеқин киши вәтән қурбанлирини хатирилиди.
«Вухән вируси», йәни таҗсиман өпкә яллуғи вирусиниң тәз тарқилишиға нисбәтән түркийәдиму җиддийлишиш әһвали көрүлүшкә башлиди.
Хитай даирилириниң аталмиш «қанат астиға алғучи» ни «қанат астиға елинғучи» дин нәччә һәссә артуқ җазалаш арқилиқ уйғурлар арисида өзара меһри-муһәббәтни йоқ қилишқа, буниң орниға өзар өч-адавәт пәйда қилишқа уруниватқанлиқи илгири сүрүлмәктә.
Уйғур аптонум районлуқ даириләр 24-январ йиғин ечип, бу йиллиқ чаған мәзгилидә һәм «вухән вируси» дин юқумлиништин мудапийәлиниш һәм районниң муқимлиқини сақлашни тәкитлигән.
Германийәдики коңзи иниститутлириниң хитай коммунистик һакимийитиниң тәшвиқатини қиливатқанлиқи парламент әзалириниң наразилиқлириға сәвәб болған.
Җәм күршат: «бу фото сүрәтләрдә шинҗаң уйғур аптоном районидики уйғурларниң бәхтлик яшаватқанлиқи, хитайниң уйғурларни һәр җәһәттин тәрәққий қилдурғанлиқи тәшвиқ қилинған икән. Биз буни байқиғандин кейин уларниң фото сүрәт көргәзмисини бикар қилдуқ.»
Хитай ичидики омумий вәзийәт, болупму чәтәлләрдики уйғур вә қазақларниң лагерларға соланғанлар һәққидә үзлүксиз гуваһлиқ бериши хитай даирилирини өз җинайәтлирини йошуруш вә ақлаш үчүн һәр қандақ һелигәрликләрни ишлитишкә мәҗбурлимақта.
Әркин асия радиоси уйғур бөлүминиң мушу бир һәптә җәрянида елан қилған уйғурларға мунасивәтлик бир қисим муһим хәвәрлири.
У түркийәдики 8 йиллиқ һаятида хитайға қарши һәркәтләрдин баштин-ахир узақ турған. Әмма бу узақ туруш униң аписини 5 йил кесилиштин, дадисини лагерда кесәл болуш қисмитидин сақлап қалалмиған.
1-Айниң 23-күни уйғур аптоном районлуқ сәһийә-сағламлиқ комитети уйғур диярида «вухән вируси» билән юқумланған икки бимарни җәзимләштүрүлгәнликини елан қилди.
Әзиз әйса хитай һөкүмитиниң бундақ сахта тәшвиқат видийолири арқилиқ һечкимни өзигә ишәндүрәлмәйдиғанлиқини вә бу қилғанлириниң сорақсиз қалмайдиғанлиқини тәкитлиди.
Зиярәт қилинған аялларниң 93 пирсәнтиниң пәрзәнти бар болуп, 29 пирсәнтиниң пәқәтла кирими йоқ, 34 пирсәнтиниң болса айлиқ кирими 200 долларғиму бармайдикән. Истатистика җәрянида 50 пңрсәнт аялниң ишсиз икәнлики ениқланған.
Һәрқайси дөләт вә җамаәт әрбаблири һәмдә көзәткүчиләр хитайниң уйғур елидики бастуруш сиясәтлирини әйиблимәктә.
8-Декабир күни авистралийәниң сидней шәһиридики түрк ислам мәдәнийәт мәркизидә уйғур академийәси австралийә тармиқи рәсмий қурулған.
«Уйғур кишилик һоқуқ қанун» лайиһәсиниң америка дөләт мәҗлисидә мақуллуқтин өтүши қазақистан мәтбуатлирида вә иҗтимаий таратқуларда кәң тарқалмақта.
Муһаҗирәттики уйғурларниң миллий кимликини сақлап қилиш мәсилиси муһаҗирәттики уйғур зиялийлири тәрипидин һәр вақит муһим мәсилә сүпитидә қаралмақта.
