Xitay 2004 - yili yenila dunyada muxbirlarni eng köp qamighan dölet hésablandi
2005.03.16
Bash shitabi amérikining nyo-york shehiridiki " muxbirlarni qoghdash komitéti" düshenbe küni élan qilghan 2004 - yilliq doklatida, 90 döletning axbarat erkinlikige baha bergen hemde dunyaning her qaysi jayliridiki muxbirlarning ziyankeshlikke uchrash weqelirini we urushning axbarat xadimlirigha élip kelgen tehdidini xatiriligen.
Iraqta muxbirlarni ziyankeshlikke uchrishi éghir bolghan
" Muxbirlarni qoghdash komitéti" washin'gtondiki " muxbirlar kulubi" da doklat élan qilish munasiwiti bilen ötküzgen axbarat élan qilish yighinida, komitétning ijra'iye mudiri en kupir , ötken bir yil ichide 56 neper muxbirning xizmet sewebidin öltürülgenlikini, buning on yildin buyan eng köp san hésablanlinidighanliqini körsetti. U yene iraqning muxbirlar üchün eng xeterlik jay ikenlikini bildürüp mundaq dédi:
- Ötken yili, iraq yene bir qétim muxbirlar üchün xizmet shara'iti eng nachar dölet hésablandi. " Wolsitirt géziti" ning bir ayal muxbirining ötken yili 9 - ayda yazghan bir abzast sözi hazirghiche nurghunlirimizning yadida bar. U "iraqning paytexti baghdat shunchilik xeterlikki, u yerde muxbirlar xizmet qiliwatqanda da'im özini nazaret astigha élin'ghandek his qilidu" dégen. Muxbirlar iraqta néme üchün shunche chong bésimgha uchraydu? bizning bu heqte igiligen sanliq melumatlirimizni anglap béqinglar. 2004 - Yili iraqta az dégende 22 muxbir görüge élindi. 23 Neper muxbir öltürüldi. Buningdin sirt yene ularning terjimanliri we shopurliridin bolup 16 adem ziyankeshlikke uchridi."
Muxbirlarni qamashta aldinqi döletler
Xitayda, muxbirlar düch kéliwatqan eng chong mesile, hökümetning tutqun qilip qamishigha uchrash . Xitay uda 6 - yili dunyada muxbirlarni eng köp qamighan döletke aylandi.
Muxbirlarni qoghdash komitétining doklatida körsitilishiche, 2004 - yili dunyaning her qaysi jaylirida 122 muxbir xizmet sawebidin türmige tashlan'ghan. Xitay qatarliq töt dölet qamighan muxbirlarning sani eng köp iken. En kupir mundaq dédi:
- 2004 - Yilining axirighiche, dunyaning her qaysi jaylirida türmige tashlan'ghan 122 neper muxbirning töttin üchidin köpreki, xitay, kuba, bérmilardiki türmilerde yatmaqta.
Xitay muxbirlarni qamashta chimpiyon
Muxbirlarni qoghdash komitétining asiya ishlirigha mes'ol emeldari abi rayit mu axbarat élan qilish yighinida söz qilip, xitayda muxbirlarni tutqun qilip basturush ehwallirining dawamlishiwatqanliqini bildürdi:
- Xitayda, muxbirlar düch kéliwatqan eng chong mesile, hökümetning tutqun qilip qamishigha uchrash . Xitay uda 6 - yili dunyada muxbirlarni eng köp qamighan döletke aylandi. Xitayda 42 neper muxbir xizmet sewebidin türmide yatmaqta. Ötkenki alte yilda, xitayda türmige tashlan'ghan muxbirlarning sani bir hesse qatlandi. Bu asasliqi intérnét torining omumlishishi bilen munasiwetlik. Emma xitayda axbarat erkinliki weziyitining barghansiri nacharlishishi bilen, muxbirlarning kishilik erkinlikimu barghansiri chong tehdidke uchrawatidu. Ötken yili " nenfang sheher géziti" ning nechche tehriri qolgha élindi, " nyo-york waqti géziti" ning xitaydiki tetqiqatchisi jaw yenmu dölet mexpiyetlikini ashkarilash jinayiti bilen tutuldi. Hazirghiche hökümet da'iriliri jaw yenni adwokati bilen uchrashturmaywatidu"
Uyghur élida muxbirliq qilmaqning téximu tes
Ilgiri chégrisiz muxbirlar teshkilati we xelq'ara kechürüm teshkilati qatarliq teshkilatlar xitayda muxbirliq qilmaq tes diyilse, Uyghur élida muxbirliq qilmaqning téximu tes ikenlikini bildürüp, Uyghur élide xitay hökümitining metbu'at we muxbirlarni téximu qattiq kontrol qilidighanliqini körsetken idi.
Aldinqi yili kanadadin Uyghur élige ziyaretke barghan güzel xanim, özining Uyghur élida xewer igilesh jeryanida, xitay hökümitidin muxbirlargha kéliwatqan zor bésimni his qilghanliqini bildürüp mundaq dédi:
Men rast bolghan ehwallarni igilimekchi idim. Xitaylar buni bilip qalsa, uchurning sirtqa chiqishigha yol qoymaytti. Hetta nersilirimni tartiwélip, méni solap qoyishimu mumkin idi. Bu nahayiti xeterlik ehwal. Shunga biz, hemme ishni yoshurun, nahayiti teslikte, xuddi bir nersige hayatini tikkendek qilduq. Rohiy jehette éghir bésim hem qorqunch. Qolumda chet'el pasporti bar turup shundaq qorqup turup ish qildim. Shu yerning özide yashaydighan, chet'el pasporti bolmighan muxbirlar heqiqi ehwalni mumkin emes déyeleydu.
Güzel xanim yene Uyghur élidiki muxbirlarning xitay kompartiyisining yolyoruqi boyiche, bezide heqiqetni burmilashqa mejbur bolidighanliqini körsetti.
Xu jintawdin kütken ümid köpükke aylandi
Undaqta, xu jintaw bashchiliqidiki yéngi rehberlik guruppisi textke chiqqandin kiyin, xitayning axbarat erkinliki weziyitide yaxshilinish alametliri körüldimu? bu heqte muxbirlarni qoghdash komitétidiki abi rayit muxbirimiz richard finning ziyaritini qubul qilip, mundaq dédi:
" Xu jintaw textke chiqqandin kéyinki qisqa bir mezgilde, kishiler xitaydiki axbarat erkinlikining yaxshilinishidin ümid kütken idi. Biraq bu ümidler uzun ötmeyla köpükke aylandi."
" Muxbirlarni qoghdash komitéti" 1981 - yili qorulghan bolup, bash shtabi nyo-yorktiki mezkur teshkilat pütün dunyada axbarat erkinlikini qoghdashni nishan qilghan hökümetke qarimaydighan bir musteqil orun bolup hésablinidu. (Arzu)
Munasiwetlik maqalilar
- Béyjing saqchiliri amérikiliq foto muxbirini urdi
- Xitay hökümiti Uyghur élide metbu'at saheside tazilash herikitini bashlidi
- Xitay dunya boyiche axbarat erkinliki eng az bolghan dölet
- Xitay hökümiti Google én'gilizche xewerler tor bétini tosti
- Gézittiki Uyghurlargha a'it mezmun bar bet yirtiwétilgen
- "Xelq'ara kishilik hoqoqni küzitish teshkilati" xitayni kishilik hoqoqni yaxshilashqa chaqirdi