Uyghurlar horunmu?


2004.09.21

Seyshenbe küni shinxu'a axbaratida , " Uyghur'élidiki yerlik xelq horun , hemde xitay hökümitige yölinip öginip qalghanliqi üchün, bingtu'enlerge bérip kéwez térishni xalimaydu . Shunga xitay ölkiliridin Uyghur éligha kéwez térishqa kéliwatqan xitay ishlemchiliri yildin -yilgha köpeymekte" digen mezmunda bir xewer élan qilindi.

Istatstikiliq melumatlardin ashkariki , Uyghur éligha kéwez térishqa xénen , sichu'en , gensu qatarliq xitay ölkiliridin kéliwatqan xitay ishlemchilirining sani yiligha 600 mingdin ashidu . Ularher yili Uyghur élidin 2milyart xelq puli ish heqqi tapmaqta .

japakesh-c.gif

Emma Uyghur élining yerlik xelqining ishsizliq nisbiti künsayin éshiwatqan bir weziyette , xitay ölkiliridin kiéliwatqan ishlemchilerning barghanche köpiyishi Uyghur élidiki kishilerni ejeplendüriwatqan bir mesile .

Undaqta nime üchün Uyghur élidiki ishsiz xelq bu ish pursiti we pul tépish pursitini xitay ölkiliridin kelgen ishlemchilerge tartquzup qoyiwatidu?

Shinxu'a axbaratining seyshenbe künidiki xewéride , shinjang iqtisad géziti muxbiri shin yangning bu mesilige nisbeten élan qilghan bir maqalisi bésildi .

Mezkür maqalida u " shinjangliqlar bingtu'en'ge bérip kéwez térip pul tépish pursitini nime üchün tartquzup qoyidu ? buni ulardiki pursetpereslik , teyyartapliq idiyisi keltürüp chiqarghan .Chünki merkez'ezeldin shinjanggha chigra rayon dep köngül bölüp kelmekte . Shunga déhqanlarda xitay hökümitining qutquzishigha tayinish aditi bar , ular xitay hökümitining iqtisad qatarliq her xil mesililirini hel qilip bérishini kütidu , bu nahayiti omumi bir ehwal" dep yazghan .

U yene " nöwette bir kélo paxta térighanda 8 mo xelq puli tapqili bolidu , bir künde az bolghandimu 40 , 50 yu'en tapqili bolsimu Uyghur élidiki sheher ahaliliri kéwez térishqa barmaydu , chünki ular bu xil emgekni paskina , japaliq dep qarap xalimaydu . Shunga hazir shinjangda ish bolsimu adem chiqmasliq , adem bolsimu ish chiqmasliqtek bir gheyri ehwal dawamlashmaqta" dep chüshendürüsh bergen .

Uyghur élida xitay aqqunlirining köpiyishi , yerlik xelqning ishsiz qélishigha rastinla yuqarqilar sewep boliwatamdu ?

Biz buninggha emiliy jawap élish üchün bingtu'en kéwez meydani, Uyghur élining sheher hem yézilirini asas qilip télifon ziyariti qilduq .

Shixenze bingtu'en kéwez meydanidin ziyaritimizni qobul qilghan bir xitay déhqan " nime üchün kéwez térish üchün , Uyghur élidiki yerlik xelqqe qarighanda xitay ölkilirining ishlemchiliri köplep ishlitilidu" dep sorighan so'alimizgha jawap bérip mundaq dédi :

U " bingtu'enning kéwezlikliri bek jiq ,emma bingtu'endiki yashlar yer térimaydighan boliwaldi , ularchong sheherlerge soda we bashqa ishlarni qilishqa ketkechke kéwezliklerge sirttin ishlemchi élip kélishke mejbur , uning üstige ichkiride adem jiq ulargha pul tapidighan yaxshi purset boldi . Shunga her yili xénendin sichu'endin bek jiq ishchi kéliwatidu" .

Biz yene uningdin Uyghur déhqanliri kéwez térishni japaliq dep kelmmemdu? dep soriduq. U bu so'alimizgha qawab bérip mundaq dédi:

" Yaq undaq emes Uyghur rayonidiki xelq japagha chidashliq , ular hökümetke yölenmeydu . Ularmu kéwez térighili kélidu biraq kéwezlik jiq , yer kengri adem az bolghandin kéyin küch yétishmeydu . U rastinla japaliq emgek . Aldinqi yilliri oqughuchi balilar chiqatti bu yildin bashlap oqughuchilarning chiqishini toxtatqandin kéyin ichkirdin ishchilar jiq chiqiwatidu . Bir künde qiriq ellik yu'enlik paxta térighili bolidu , eger qérip qalmighan bolsam menmu barattim " .

Aqsudin télifon ziyaritimizni qobul qilghan bir yash öziningmu aldinqi yili ali mektepni püttürüp ish tapalmiqtin bingtu'enning kéwezliklirige bérip emgekke qatnashqanliqi emma u yerde pütünley xitaylar bolghachqa turmush jehettin qiynalghandin bashqa, kemsitishke uchrighanliqini éytti:

Radi'omizgha télifon qilghan bir Uyghur , bingtu'ende kéwez térishni Uyghurlar xalisimu bezi orunlarning ish pursiti bermeydighanliqini , gerche melum jaylardiki Uyghur yézilirining Uyghur déhqanlirini kéwez térishqa aparsimu peqet hashar emgikining ornida bikargha digüdek ishlitidighanliqini éytti:

Bulardin bashqa chet'ellerdiki bezi Uyghurlar xitay hökümitining bingtu'enning kéwez meydanlirida kéwez térishqa yerlik xelqni ishletmey , xitay ölkiliridin yüz minglap ishlemchi élip kélishi , Uyghur éligha yenimu köp xitay noposi yötkeshtiki bir wastisi dep qarimaqta .(Gülchéhre)

Munasiwetlik maqalilar

Shinxu'a toridiki bu heqtiki maqale Uyghur ilidiki paxtilarni kim üzidu ?

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.