Xitayning zeherlik süt mehsulatliridin dunya hezer eylimekte
Muxbirimiz weli
2008.09.22
2008.09.22

AFP Photo
Tekshürüsh doklati yollinip 38 kün ötkende, andin yuqirigha melum qilin'ghan
Merkizi agéntliqining bayan qilishiche, shijyaju'ang shehiridiki 'senlu' markiliq süt parashuki guruhining 'senlu' süt mehsulatliri toghrisidiki tekshürüsh doklati sheherlik partkomgha yollinip 38 kün ötkende, andin mesile xébéy ölkilik partkomgha melum qilin'ghan. Bu jeryanda senlu markiliq süt parashuki bilen zeherlinip késel bolghan kichik balilarning sani 50 mingdin ashqan.'Senlu' süt parashuki ötken aydila bazardin chékindürülüshke bashlighan
Roéytérs agéntliqining bügün béyjingdin bayan qilishiche, xitayning 'senlu' markiliq süt parashuki bilen teminlen'gen kichik balilar késel bolushqa bashlighandin kéyin, sin'gapor, malayshiya, brunéy, xongkong, teywen, yaponiye, bén'gal, gabon, burundi, filipinlerde xitayning süt mehsulatliri bazardin chékindürülüshke bashlidi.Xewerde bayan qilinishiche, munasiwetlik orunlar ötken aydila xitayning 'senlu' markiliq süt parashokida börekte tash peyda qilidighan 'mélanin' dep atilidighan xémiyiwiy madda barliqini éniqlap chiqqan idi. Xongkongdiki 'xanish margarit doxturxanisi'ning balilar doxturi chaw chungbong 'senlu' markiliq süt parashukini qollan'ghan ikki kichik balining börikide tash hasil bolghanliqini melum qilghandin kéyinla, teywende xitaydin kirgen bu xil süt parashukini inchikilep tekshürüshke bashlighan idi. Afriqidiki namrat döletlerdin gabon, burundilarmu xitaydin bu xil süt parashukini import qilishni chekligen we gollandiye shirketlirimu bu xil süt mehsulatlirini sin'gapor, xongkong, makawlardiki bazarlardin chékindürüshke bashlighan idi.
Yaponiye 'senlu' süt parashukini 90 ming shirkettin éniqlashni telep qilghan
Yaponiyining hökümet bayanatchisi nabutaka makimuraning éytishiche, yaponiye sehiye ministirliqi xitayning zeherlik mélatin xémiyiwiy maddisi bar süt mehsulatliri import qilin'ghan yaki qilinmighanliqini dunya miqyasida 90 ming shirkettin éniqlashni telep qildi.Jenubiy koriyining namyang süt mehsulatliri shirkiti bolsa, xitayning bu xil zeherlik süt mehsulatliridin texminen her heptide 16 ming quta sétip kéliwatqanliqini, emdi buni bazargha salmaydighanliqini jakarlidi.
Senlu guruhining partkom sékritari, meblegh mudiri 'birinchi may shöhret médali' bar erbab
Amérika awazining bayan qilishiche, shijyaju'ang shehiridiki senlu guruhi xitayning yémek sana'iti saheside alte yildin buyan aldinqi orunda turidighan shirket dep sanilip kéliwatqan shirketlerning biri. Bu shirketning partkom sékritari, meblegh mudiri tyen wénxu yillardin buyan xitayda 'birinchi may shöhret médali' alghan' erbab, 'memliketlik emgek nemunichisi', 'sekkizinchi mart qizilbayraqdari' dep maxtilip kéliwatqan we memliketlik siyasiy kéngeshning ezasi bolup turuwatqan imtiyazliq erbab.'Senlu' setchiliki xitayda uzundin buyan mewjut saqliniwatqan yémek - ichmek bixeterliki mesililirining dawami
Amérikida chiqidighan 'zaman' zhurnili 9 - ayning 16 - küni élan qilghan doklatta bayan qilinishiche, xitayda 'senlu' markiliq süt mehsulatliri setchiliki xitayda uzundin buyan mewjut bolup kéliwatqan yémek - ichmek bixeterliki mesililirining dawami ikenliki yene bir qétim ispatlandi.Bu doklatta éytilishiche yene, dunya xitayda ishlepchiqirilghan öy haywanliri yémeklirining amérikida minglighan tümenligen it we müshüklerni öltürgenlikini kördi. Hazir amérika xelqi xitayda ishlepchiqirilghan haywanat yémekliridin alliqachan hezer eylidi.
'Döletni pen - ilim bilen bashqurush' dewatqan xu jintaw, wén jyabaw hökümitining bir partiye tüzümi astida yüz bériwatqan mesile
Xitayning sabiq rehbiri jaw ziyangning katibi bawtung ependining radi'omiz üchün yazghan obzorida bayan qilinishiche, xitayda senlu guruhi pewqul'adde imtiyazgha ige shirket. Uning bashliqining özila partkom sékritari. Bu shirketning bultur satqan mehsulatlirining qimmiti 10 milyard yu'endin ashqan. Yilliq paydisi %15 din toxtawatidu.Bawtung ependining bayan qilishiche, mesile emdi pash boluwatidu, gerche shinxu'a agéntliqi hazir bu mesilini 'chet'eller junggo mehsulatlirini yaman körsitiwatidu' dep jar séliwatsimu, emeliyette her qandaq adem bundaq mesilining shirkettiki mesile yaki jinayet délosi ikenlikini bileleydu, toghrisini éytqanda, bu pen - ilim bilen döletni bashqurush dewatqan xu jintaw, wén jyabaw hökümitining bir partiye tüzümi astida yüz bériwatqan mesile.