1945-Yili 8-aprilda tesis qilin'ghan milliy armiye terkibide yene herbiy mektep échilghan bolup, bu mektep 2 yil ichide 700-800 neper ofitsér yétishtürgen. Buningdin bashqa yene her qaysi qisimlardimu qisqa muddetlik herbiy kurslar tesis qilin'ghan.
Statistikiliq melumatlargha qarighanda, milliy armiye resmiy qurulghiche bolghan ariliqtiki partizanliq dewridin tartip, taki axirighiche jem'iy 9 qétim chong kölemlik jeng, 36 qétim ottura derijilik jeng, 350 qétimdin artuq kichik jenglerni qilghan bolup, bu jeryanida 20 mingdin artuq düshmenni yoqatqan, besh minggha yéqin düshmen ofitsér we eskirini esirge alghan. Bularning ichide ikki neper généralmu bolghan. Omumen, gomindang armiyisining Uyghur élining shimaligha orunlashturulghan pütün qoshunliri asasen meghlubiyetke uchritilghan.
Sherqiy türkistan hökümiti jengchi ofitsérlarning milli azadliq jenglirige körsetken pidakarliqlirini qedirlep, "xelq qehrimani", "azadliq", "istiqlaliyet üchün", "baturluq" ordén we médallirini tesis qilghan. Urush jeryanida, gheni batur, fatix batur, ekber batur, rizwan'gül, zixrullam qatarliq qehrimanlar zor shöhret qazan'ghan idi.
Sabiq sherqiy türkistan jumhuriyiti herbiy ishlar bölümining katipi, hazir almutida yashaydighan sabiq kapitan maxmud parmashéwning éytishiche, milli armiye deslepte qurulghanda 15 ming etrapida bolghan, 1946-yiligha kelgende jengchi ofitsérlirining sani 30 mingdin éship ketken. Barliq herbiy ishlar sabiq sowét ittipaqining mexpiy meslihetchiler orni bolghan 2-öyning pilanlishidin kéyin, herbiy ishlar teripidin emelge ashurilidiken. Herbiy ishlar bölümi bilen qomandanliq shtab qoyuq munasiwette bolghan. Exmetjan qasimi polkownik unwani bilen herbiy bölümni bashqurghan.
Milliy armiye 1945-yili 7-aydin bashlap, üch front boyiche jeng qilishni bashlap, shimaliy yönilish tarbaghatay we altayni azad qilghan. Ottura yönilish jing we shixolardiki xitay mudapi'e sistémilirini bösüp ötüp, ürümchini azad qilish üchün manas deryasi boyigha kélip toxtighan. Jenubi yönilish tengri téghidin ötüp, aqsu kona sheher, bay qatarliq jaylarni azad qilghan.
Sherqiy türkistan milliy armiyisi 1945-yili 9-ayning 17-kuni manas deryasi boyigha yétip kelgende hujumni toxtitish buyruqi boyiche mezkur jayda taki 1949-yili 12-ayghiche mudapi'ede turushqa mejbur bolghan. Xitay kommunist hökümiti Uyghur élini igiligendin kéyin, 1950-yili milli armiye xitay azadliq armiyisining 5-korpusi qilip özgertilip, 2 diwiziyege ayrilip, 13-diwiziye Uyghur élining jenubigha, 14-diwiziye shimaligha orunlashturulup, kéyin bara-bara qisqartilip, emeldin qaldurulghan. (Ümidwar)
Munasiwetlik maqalilar
- Milliy armiye xatirisi (1)
- Milliy armiye ofitséri mesumjan zulpiqar ependining milliy armiye heqqide éytqanliri
- Milli armiye xatire küni
- Maw zédong "shinjang" ning jonggoning mustemlike rayoni ikenlikini étirap qilghan
- Sherqiy türkistan inqilabi jengchilirining eslimiliri (1)
- Ikki sherqiy türkistan jumhuriyiti xatire küni munasiwiti bilen doktor sultan maxmut bilen söhbet
- Türkiyede ikki sherqiy türkistan jumhuriyiti xatirilendi
- 80 Yashqa kirgenliki munasiwiti bilen mesumjan zulpiqarofni ziyaret(2)
- 80 Yashqa kirgenliki munasiwiti bilen mesumjan zulpiqarofni ziyaret
- Sherqiy türkistan milliy armiyisi qurulghanliqining 60 yilliqi
- Gülistan eziz: “Ikkinchi wetinim-yaponiyeni xitay tehtididin agahlandurush we qoghdash méning burchum”
- Bextiyar böre: “Men Uyghur, men térrorchi emes, irqiy qirghinchiliqni toxtat”
- Amérika Uyghur akadémiyesining 3-nöwetlik saylimida aldinqi xizmetler xulasilinip yéngi pilanlar otturigha qoyuldi
- D u q pütün dunyadiki Uyghurlarni “5-Iyul ürümchi qirghinchiliqi” ning 13 yilliqini xatirileshke chaqirdi
- Türkiye bilen qazaqistanning b d t kishilik hoquq aliy kéngishining 50-qétimliq yighinida Uyghur mesilisini tilgha élishi némidin bisharet béridu?
