Sherqiy türkistanning azadliqi yolida qurulghan deslepki teshkilatlar
2004.11.10
1944-Yili, nilqa qozghilingi bashlinishtin ilgiri, milliy ziddiyetler we naraziliqlarning yuqiri pellige yétishi tüpeylidin Uyghur élining her qaysi jaylirida xelqning qarshiliqlirimu türlük shekilde peyda bolushqa bashlidi.
Uningdin ilgiri xelqning ashkara naraziliq bildürüshi we yaki qarshiliq körsitishi sheng shiseyning dehshetlik basturushigha uchrighanliqi üchün xelq éhtiyatchan pozitsiye qollinip, yer asti teshkilatlar we guruppilargha uyushup, teshwiqat wastisi bilen shéng shisey zulmigha bolghan qarshiliqini ipade qildi shuningdek keng kölemlik qoralliq küreshning meniwi asasini yaratti.
Uyghur élidiki shéng shiseyge qarshi qoralliq qozghilang aldi bilen 1937-yili abduniyaz begning bashchiliqida élip bérilghan bolsimu lékin, shéng shisey we sowét ittipaqining herbiy hujumliri astida meghlup boldi. Uningdin kéyinki oqni 1940-yili altay xelqi atti. Altay qozghilangchiliri gahida ajizlap, gahida küchiyip üzlüksiz türde zoriyishqa qarap yüzlendi.
Bu mezgilde bir qatar mexpiy teshkilatlar qurulghan bolup, 1943-yili, ghulja shehride Uyghur yashlirining guruppiliri peyda boldi. 1944-Yili "azadliq teshkilati" meydan'gha keldi.
Bu teshkilatlar keng kölemlik qoralliq küreshning meniwi asasini yaratti ( ümidwar)