12 - Dékabir oqughuchilar herikitining 20 yilliqi
2005.12.12
Buningdin 20 yil ilgiri yeni 1985 - yili 12 - ayning 12 - küni , Uyghur élining merkizi ürümchi shehiride 10 mingdin artuq Uyghur yashliri, Uyghurlarning kishilik hoquqi we démokratik hoquqini qolgha keltürüsh istikide hökümetke naraziliq bildürüp, chong namayish élip barghan idi.
12 - Dékabir oqughuchilar herikitige dunya Uyghur qurultiyi mundaq baha béridu:
"12 - Dékabir oqughuchilar herikiti, sherqiy türkistan yéqinqi zaman tarixidiki milliy herikitining dawami, rawajlinishi we démokratik küreshning bashlinish nuqtisi bolupla qalmastin, belki bir qanche yil kéyin yüz bergen dunyawi xaraktérlik siyasiy weqelerning otturigha chiqishighimu tesir körsetken muhim amil, bu heriket atom siniqigha qarshi turush shu'ari bilen dunya ténchliqi üchün xizmet körsetken bolsa, bu heriket yene démokratik saylam sho'arliri bilen 1989 - yili béyjingda yüz bergen tyen'enmén oqughuchilar herikitining otturigha chiqishida biwaste rol oynighan muhim heriketlerdin biri".
Dunya Uyghur qurultiyi yene, mezkur qurultayning 2 - nöwetlik ijra'iye komitéti yighinida 12 - dékabir künini "türkistan yashlar küni" dep jakarlighan idi.
12 - Dékabir herikitining yétekchiliri we qatnashquchilarning bir qisimliri amérika, kanada we gérmaniyilerde izchil türde Uyghurlarning heq - hoquqi we démokratiyisini qolgha keltürüsh yolida aktip pa'aliyet élip barmaqta.
Eyni waqitta oqughuchilar herikitige yétekchilik qilghuchilardin biri, hazir dunya Uyghur qurultiyining mu'awin re'isi muhemmet toxti ependi we dunya Uyghur qurultiyining bash katipi dolqun eysa ependi bu heqte ziyaritimizni qobul qilip, özlirining 12 – dékabir oqughuchilar herikiti heqqidiki eslimiliri, qarashliri we uning ehmiyiti heqqide toxtaldi.
Munasiwetlik maqalilar
- Türkiyidiki sherqiy turkistan teshkilatliri insan heqliri küni munasiwiti bilen pa'aliyet ötküzdi
- Dunya kishilik hoquq küni munasiwiti bilen rabiye qadir xanimni ziyaret
- Enqerede sherqiy türkistan jumhuriyetliri xatirilendi
- Béshkekte sherqiy türkistan jumhuriyiti xatirilendi
- Shwétsiyide jumhuriyet bayrimi xatirilendi