Amérika xitayning amérikadin yer sétiwélishini cheklimekchi
2025.01.24
Amérika dölet mejlisining jumhuriyetchilerdin bolghan kéngesh palata ezaliri bir qanun layihesini otturigha qoyup, xitayning amérikadin yer sétiwélishini pütünley cheklimekchi bolghan.
Amérika “Foks xewerliri” torining 22-yanwar bergen xewiride déyilishiche, amérika kéngesh palata ezaliridin arkanzas ishtatidin tom katin (Tom Cotton), shimaliy dakota ishtatidin kéwin kramér (Kevin Cramer), alabama ishtatidin keti birit (Katie Britt) qatarliqlar bashchiliqida tüzülgen “Bir ghérich tupraqnimu bermeslik qanun layihesi” de, ‛amérikaning yérini sétish dölet xewpsizlikige tehdit élip kélidu‚ dep qarash kérekliki telep qilin'ghan hemde pirézidéntning derhal heriket qollinip, xitay puqraliri yaki shirketlirining amérikadin kolléktip yaki shexsiy yer-mülük sétiwélishini cheklishi heqqide körsetme bérilgen.
Amérika yéza igilik ministirliqining sanliq melumatigha qarighanda, 2024-yilghiche xitay amérikaning 27 ishtatidin 350 ming in'gliz mo (texminen 2 milyon 100 ming mo) térilghu yer sétiwalghan. 2022-Yilghiche chet el shirketliri yaki shexsler amérikadin 43 milyon 400 ming in'gliz mo térilghu yer sétiwalghan bolup, amérika térilghu yérining 2 pirsentige yéqin nisbetni igiligen.
Xewerde éytilishiche, baydin hökümiti xitayning amérikadin yer igilesh qilmishini tekshürmigen. Amérika kéngesh palata ezaliri xitayning amérikadin yer sétiwélishining dölet xewpsizlikige tehdit shekillendüridighanliqini, chünki xitay sétiwalghan köpligen yerning herbiy eslihelerge yéqin jaylar ikenlikini bildürgen. Xitay köp yillardin buyan ademsiz uchqu(dron) yaki sayahetchiler arqiliq amérikaning herbiy bazilirining ehwalini igileshke urun'ghan.
Xitayning amérikadin yer sétiwélishini cheklesh nöwette amérika dölet mejlisidiki her ikki partiyening qollishigha érishmekte iken. Awam palatasida bolsa, jumhuriyetchilerdin bolghan awam palata ezasi rendi fénstra (Randy Feenstra) xitayning amérikadin énérgiye mehsulatliri ishlepchiqirishigha mas kélidighan térilghu yer sétiwélishini chekleshke yétekchilik qiliwatqan bolup, u mundaq dégen: “Méning eng ensireydighinim shuki, xitaydek döletler ötken 10 yilda amérikadin sétiwalghan térilghu yerler 10 hesse köpeydi. Ular bizning yérimizni igilep, dölet xewpsizlikimiz, énérgiye bixeterlikimiz we ashliq teminatimizgha tehdit salmaqta”.