Баңладеш кийим-кечәк карханилири уйғур районидин чиққан пахта тоқулма буюмлирини киргүзмәйдикән

Баңладеш кийим-кечәк карханилири уйғур мәҗбурий әмгикигә четишлиқ болуш хәвпи түпәйлидин, хитайдин пахта тоқулма буюмлирини киргүзүшни тохтитидикән.

“күндилик чолпан” (The Daily Star) гезитиниң өткән йил 30-декабирда чиқарған хәвиридә ейтилишичә, баңладеш кийим-кечәк карханилири вә експорт сода җәмийити (BGMEA) ниң рәиси фарух һәсән баңладеш кийим-кечәк карханилириниң уйғур районида ишләпчиқирилған пахта, йип вә рәхтләрни ишләтмәйдиғанлиқини билдүргән. У мундақ дегән: “баңладеш хитайдин пахта киргүзмәйду; йип вә рәхтләрни алсиму, шинҗаңда ишләпчиқирилғанларни алмайду”.

Фарухниң ейтишичә, америка ана вәтән хәвпсизлики министирлиқи (DHS)  америка таможнисиниң уйғур мәҗбурий әмгикидин чиққан мәһсулатларни бош қоювәтмәйдиғанлиқини елан қилғандин кейин баңладеш кийим-кечәк карханилири бу мәсилигә наһайити көңүл бөлгән.

Хәвәрдә ейтилишичә, америка таможниси өткән йил тутуп қалған кийим-кечәкләр ичидә хитайниң вийетнам, камбоджа вә сириланкидин маңдурған маллириму бар икән. Әмма баңладеш карханилири експорт қилған кийим-кечәкләрдин тутуп қелинғанлар йоқ икән.

Фарухниң билдүрүшичә, баңладеш кийим-кечәк карханилири хитайдин пахта, йип тоқулма буюмлирини сетивалғанда хитай тәрәптин бу мәһсулатларниң уйғур районидики мәҗбурий әмгәк билән четишлиқ болуп қалмаслиқини тәләп қилип кәлгән. Улар һазир көпинчә америка пахтилириға тайинидикән. Америка—баңладеш кийим-кечәк карханилири мал експорт қилидиған әң чоң дөләт болуп, бир карханиниң америкиға експорт қилидиған кийим-кечәклириниң қиммитила 10 милярд доллардин ашидикән.

Мәлуматларға қариғанда, баңладеш кийим-кечәк карханилири гүлләнгән дөләтләрдин бири болуп, бу саһәдики әмгәк күчи йетәрлик болғачқа, хели күчлүк риқабәт иқтидари һазирлиған. Униң хитайдин пахта вә тоқулма буюмларни киргүзмәслики хитайға иқтисадий җәһәттин бәлгилик зәрбә берәләйдикән.  Бу дөләттики мусулманлар  уйғурларни күчиниң йетишичә қоллап келиватқан, уйғур районидики ирқий қирғинчилиққа қарши намайишларни тәшкилләп кәлгәниди.