Б д т кишилик һоқуқ йиғинида хитай һөкүмити “шинҗаң доклати” ға қарши күч топлиған
2022.09.14
8-Айниң 31-күни бирләшкән дөләтләр тәшкилати кишилик һоқуқ ишханиси хитай һөкүмитиниң уйғур районида инсанийәткә қарши җинайәт өткүзүватқан болуши мумкинлики һәққидики доклатни елан қилғандин кейин хитай уни әйибләп келиватқан болуп, 13-сентәбир күни 20 дөләтниң қоллиши билән бирләшмә баянат елан қилип, б д т ниң бу доклатини йәнә тәнқидлигән.
“руйтерс агентлиқи” ниң бу хәвиридә ейтилишичә, хитайни қоллиған 20 дөләт ичидә мисир, пакистан қатарлиқ дөләтләр бар икән; әмма һәқиқий әһвалдин қариғанда, б д т хәвпсизлик кеңишигә әза 47 дөләт ичидә бу аталмиш бирләшмә баянатни қоллайдиған дөләтләрниң сани мөлчәрдикидин аз болуши мумкин икән. Йәнә келип, хитайни қоллиған дөләтләр ичидә пәқәт 7 дөләтниңла беләт ташлаш һоқуқи бар икән. Хитай өз мәқситигә йетиш үчүн техиму көп дөләтләрниң, болупму күчлүк дөләтләрниң қоллишиға моһтаҗ икән.
Бу хәвәрдә көрситилишичә, америка, канада, явропа иттипақиға әза дөләтләр б д т елан қилған доклатни қоллиған вә 13-сентәбир күнидики йиғинда уни көп тилға алған. Бу демократик дөләтләр нөвәттә б д т да өткүзүлүватқан хәвпсизлик кеңиши йиғинида “хитайни тәкшүрүш механизми” бәрпа қилишни өз ичигә алған тарихий характерлик бир тәклип сунушни ойлишиветипту.