Чен чуәнго өткән бәш йилда “шинҗаңда ‛җоңхуа миллити ортақ еңи‚ тикләнгәнлики вә ‛исламниң хитайчилаштурулғанлиқи‚” ни билдүргән

Уйғур аптоном районлуқ парткомниң секритари чен чуәнго 21-өктәбир күни аптоном районлуқ парткомниң 10-қетимлиқ вәкилләр қурултийида сөз қилип, хитайниң уйғур елидики йеқинқи бәш йиллиқ сиясәтлири вә хизмәтлирини хуласилиған.

У сөзидә хитайниң йеқинқи 5 йилдин бери уйғур елида иҗра қилип кәлгән, бирақ бәзи ғәрб һөкүмәтлири вә парламентлири тәрипидин “ирқий қирғинчилиқ” дәп қаралған аталмиш “шинҗаңни башқуруш истиратегийәси” ни муәййәнләштүгән. У бу мәзгил ичидә шинҗаңдики милләтләрдә “җоңхуа миллити ортақ еңи” турғузулғанлиқи, районда “исламниң хитайчилаштурулуши” ишқа ашурулғанлиқини билдүргән.

Чен чуәнгониң тәкитлишичә, йоқуриқи тәдбирләр арқилиқ шинҗаңда узун муддәтлик әминликниң асаси техиму пухта селинған. Чен чуәнго: “бу бәш йил мабәйнидә тәңритеғиниң җәнубий вә шималида ғайәт зор өзгириш болди. Бу партийәниң йеңи дәврдики шинҗаңни башқуруш истратегийәсиниң интайин дана вә тоғра икәнликини толуқ испатлиди,” дегән. Униң ейтиишичә, хитай компартийәсиниң бу сиясити “шинҗаңниң әмәлийитигә пүтүнләй мувапиқ” икән. Бирақ чен чуәнго буниң қандақ бәдәлләргә кәлгәнлики, уйғурларни асас қилған йәрлик милләтләрниң қандақ зиянларни тартқанлиқини тилға ‍алмиған.

Чен чуәнгониң ейтишичә, “улар шинҗаң хизмитини яхши ишләш, иҗтимаий муқимлиқ вә узун муддәтлик әминликни алға сүрүш үчүн, чоқум партийәниң йеңи дәврдики шинҗаңни башқуруш истратегийәсини тәврәнмәй әмәлийләштүрүш керәкликини чоңқур һес қилған.”

Чен чуәнго бу сөзләрни америка башчилиқидики бәзи ғәрб һөкүмәтлири вә парламентлири хитайниң уйғурларға йүргүзгән йеқинқи 5 йил җәрянидики сияситини “ирқий қирғинчилиқ” дәп етирап қилған һәм хитайни җавабкарлиққа тартишини тәләп қиливатқан бир вақитта қилған. Чен чуәнго бу сөзләрни қилған шу күни дунядики 43 дөләт ортақ баянат елан қилип, уйғурларниң вәзийитидин әндишә қиливатқанлиқини билдүргән. Ортақ баянатта хитайни мустәқил тәкшүргүчиләрниң уйғур елида тәкшүрүш елип беришиға йол қоюшқа чақирған.