Sam brownbek: “Diniy erkinlik asiyaning kelgüsini belgileydighan amildur! ”
2024.07.26
Amérika qoshma ishtatlirining sabiq xelq'ara diniy erkinlik bash elchisi sam brownbek tokyoda chaqirilghan “Xelq'ara diniy erkinlik munbiri” yighinidin kéyin, “Koréye waqti” gézitide obzor maqalisi élan qilip, “Diniy erkinlik asiyaning kelgüsini békitküchi hel qilghuch amil” dep körsetti.
“Lentos kishilik hoquq we adalet fondi” ning re'isi katrina lentosning ortaq aptorluqida élan qilin'ghan bu maqalida, dunya miqyasidiki diniy étiqad erkinlikining depsende bolushi xulasilep chiqilghan. Shu qatarda xitay hökümitining Uyghurlardiki islam étiqadini tehdit hésablap Uyghurlargha qarita irqiy qirghinchiliq qiliwatqanliqi keskin eyiblen'gen.
Aptorlarning qarishiche, diniy étiqad erkinliki mesiliside xitay bilen bir septe turuwatqanlardin bérma hökümiti, shimaliy koréye qatarliq mustebit hakimiyetler diniy étiqadni bahane qilghan halda asiya tarixidiki eng qarangghu sehipilerni barliqqa keltürgen. Buning biwasite netijiside asiyadiki rayonlar ara toqunushi téximu jiddiyleshken. Ular buninggha misal teriqiside diniy étiqadqa bolghan hörmet mewjut bolghan mezgillerde asiyaning güllen'genlikini, buning eksi bolghanda selbiy netijining barliqqa kelgenlikini eskertken. Shuning bilen birge asiyadiki démokratiyening eng yarqin wekili bolghan yaponiye we koréyening “Xelq'ara diniy étiqad erkinliki birliki” ge eza bolmighanliqi tenqidlinip, “Ularning tézdin bu sepke qoshulushi asiyadiki diniy étiqad erkinlikining yéngi sehipisini yaritidu” dep körsitilgen.
Melum bolushiche, Uyghur kishilik hoquq qurulushining diréktori ömer qanatmu bu qétimqi munberge qatnashqan we Uyghurlarning nöwettiki ehwali heqqide yighin ehlige tepsiliy melumat bergen.