Явропа парламенти: “лагерлардики тутқунларни дәрһал вә шәртсиз қоюп беришкә чақиримиз”

Явропа парламенти 18‏-апрел күни мутләқ көп авазниң қошулуши билән қарар лайиһәси мақуллап, хитай һөкүмитини уйғур районидики йиғивелиш лагерлирини тақашқа, тутқунларни қоюп беришкә шуниңдәк аз санлиқ милләтләрниң тил, мәдәнийәт, диний етиқад, сөз әркинлики вә башқа түп кишилик һәқ-һоқуқлириға һөрмәт қилишқа чақирған.

Қарар лайиһәсидә уйғур, қазақ, тибәт, християн вә башқа етник һәм диний гуруһларниң әһвалидин қаттиқ әндишә қиливатқанлиқи әскәртилип, “хитай һөкүмитини уйғур, қазақ вә тибәтләрни гунаһсиз, сотсиз яки һечқандақ җинайәт артилмай халиғанчә тутқун қилиш қилмишлириға хатимә беришкә, барлиқ лагерларни яки тутуп туруш мәркәзлирини тақашқа, тутқунларни дәрһал вә шәртсиз қоюп беришкә чақиримиз” дейилгән.

Явропа парламентиниң мәзкур қарар лайиһәси 21‏-нөвәтлик явропа иттипақи-хитай башлиқлар учришиши өткән һәптә өткүзүлүп арқидинла елан қилинған. Өткән һәптидики башлиқлар йиғинида явропа иттипақиниң президенти туск явропа иттипақи үчүн “кишилик һоқуқниң иқтисади мәнпәәттин муһим” орунда туридиғанлиқини тәкитлигән. Шуниңдәк йиғинда бәзи индивидуал шәхсләрниң мәсилисини оттуриға қойған болсиму, лекин омуми җәһәттин кишилик һоқуқ бәк тәкитләнмигән иди.

Явропа иттипақиниң бу қетим мақулланған қарар лайиһәсидә йәнә хитай һөкүмитиниң илһам тохти, ташполат тейип, раһилә давут, ели мамут, ғәйрәт нияз, мәмәтҗан абдулла, абдухелил зунун қатарлиқ тутқундики уйғур сәрхиллирини қоюп беришини тәләп қилған. Қарар лайиһәсидә йәнә хитай һөкүмитини хәлқара тәкшүргүчиләрниң тибәт вә уйғур районлирида һәқиқий тәкшүрүш елип беришиға йол қоюшқа, явропа иттипақиға әза дөләтләрни келәр нөвәтлик б д т кишилик һоқуқ кеңишиниң йиғинида дәлил топлаш гурупписи қуруп, уйғур районида тәкшүрүш елип беришиға йетәкчилик қилишқа чақирған. Бу явропа парламентиниң йеқинқи 6 ай ичидә 2‏-қетим уйғурлар һәққидә қарар лайиһәси мақуллишидур.