En'gliyede ziyarette bolidighan erkin tuniyazni sotqa tartish telep qilindi

Xitay hökümitining Uyghurlargha qaritiwatqan irqiy qirghinchiliqi we insaniyetke qarshi jinayitide biwasite rol oynighanliqi üchün amérika hökümiti teripidin jaza tedbiri qoyulghan Uyghur aptonom rayonluq hökümet re'isi erkin tuniyazning en'gliyege ziyaretke kélidighanliqi zor inkas qozghidi. Adwokatlar bolsa uni sotqa tartish üchün bash teptishke teleplirini ewetken.

“Muhapizetchi” (Guardian) gézitining xewer qilishiche, en'gliye tashqi ishlar ministirliqi 8-féwral charshenbe küni Uyghur rayonluq hökümetning re'isi erkin tunyaz bashchiliqidiki xitay hey'itining en'gliyege kélip yuqiri derijilik hökümet emeldarliri bilen körüshidighanliqini élan qilghan.

Bu xewer en'gliyediki bir qisim parlamént ezalirini hem shundaqla lagér shahitlirini qattiq narazi qilghan. En'gliyede turidighan we ilgiri “Uyghur sot kollégiyesi” de guwahliq bergen qazaq lagér shahitliridin érbaqit otarbayning adwokati maykil polak (Michael Polak) bolsa irqiy qirghinchiliqta rol alghan erkin tuniyazni sotqa tartish üchün en'gliye bash teptishige resmiy telep ewetken.

Polak mundaq dégen: “Ziyankeshlikke uchrighuchi bolghan érbaqit otarbay hazir en'gliyede bolghanliqi üchün u erkin tuniyazni sotqa bérishke hoquqluq. Elwette erkin tuniyazmu en'gliyede adil sotlinish we eyibleshni ret qilish hoquqigha ige”.

Erkin tuniyazning 12-féwral yekshenbe küni en'gliyege yétip kélidighanliqi mölcherlenmektiken. “Xitay mesililiri boyiche parlaméntlar ara hemkarliqi” (Ipac) diki parlamént ezaliri hem shundaqla Uyghur pa'aliyetchiliri bolsa bundaq bir shexsni en'gliye hökümet emeldarlirining kütüwélishi we uning bilen söhbetlishishi “Artuqche we qobul qilghili bolmaydighan bir ish” dégen. Shundaqla hökümetni bu bimene qarari üchün Uyghurlardin kechürüm sorashqa chaqirghan.

En'gliye tashqi ishlar ministirliqi bolsa bu heqte élan qilghan bayanatida mesililerni hel qilish üchün choqum alaqini saqlap qélishning zörürlükini tekitligen we: “Biz bu pursettin paydilinip, xitay hökümitidin Uyghurlargha qiliwatqan mu'amilisini özgertishi kéreklikini, en'gliye we dunyaning Uyghur élide yolgha qoyuluwatqan siyasetlerni közitip turidighanliqimizni biwasite halda otturigha qoyimiz” dégen.

En'gliye parlaménti 2021-yili xitay hökümitining Uyghurlargha qaritiwatqan ziyankeshlikini “Irqiy qirghinchiliq” dep qobul qilghan.