Әркинлик сарийи мустәбитликни кеңәйтиштә хитайниң йетәкчилик рол ойнаватқанлиқини билдүрди

Америкадики нопузлуқ кишилик һоқуқ тәшкилатлириниң бири болған әркинлик сарийи 25-феврал йиллиқ доклат елан қилип, хитайниң дуняға мустәбитлик түзүмини кеңәйтиштә йетәкчилик рол ойнаватқанлиқини билдүргән. Доклатта ‍ейтилишичә, “хитай компартийәси хәлқаралиқ қоллаш вә мәбләғ селишниң капалити сүпитидә демократийәгә қарши өз алдиға бир хил башқуруш модели сунуп, мустәбит кишиләрниң һоқуқ игиллиши, уларниң очуқ-ашкарилиқ вә адил риқабәт принсиплириға көз юмуп, хитай компартийәсиниң башқуруш шәклини қобул қилишиға ярдәм бәрмәктә” икән.

Доклатта, хитай компартийәсиниң йәнә иқтисади вә һәрбий күчини ишлитип, униң демократийә принсиплириға хилаплиқ қилиши вә кишилик һоқуқ дәпсәндичиликини тәнқидлигән һөкүмәтләргә вә чәтәл тәшкилатлириға тәһдит селип кәлгәнлики тәкитләнгән. Доклатта ейтилишичә, йеңи дәлилләр ши җинпиң вә башқа юқири дәриҗилик әмәлдарларниң уйғурларға қаритилған инсанийәткә қарши җинайәт вә ирқий қирғинчилиқни пиланлаш һәм иҗра қилишта қоли барлиқини көрсәткән болсиму, бирақ бәзи демократик дөләтләрни өз ичигә алған нурғун тәрәпләр хитай компартийәсиниң дегинигә кәлгән.

Доклатта, мариотниң чехийә җумһурийитидики бир меһманханиси 2021-йили 11-айда “сиясий битәрәплик” ни баһанә қилип, дуня уйғур қурултийиниң йиғин ечишиға йол қоймиғанлиқи, йеңи зеландийә парламентиниң хитай билән болған сода алақисини дәп хитайниң шинҗаңдики һәрикитини ирқий қирғинчилиқ, дәп етирап қилиштин тохтап қалғанлиқини алаһидә тәкитләнгән. Әркинлик сарийи “мустәбит һөкүмранлиқниң йәр шариға кеңийиши” намлиқ мәзкур доклатта ейтишичә, әркинлик йәршари характерлик җиддий тәһдиткә дуч кәлмәктә, шундақла либерал демократийәниң дүшмәнлири униңға болған һуҗумни кучәйтмәктә икән.