Yaponiye bash weziri shinzo abé Uyghur mesilisi heqqide shi jinpinggha éghiz achqan

28-Iyun yaponiyening osaka shehiride échilghan G20 yighinidin bir kün awwal yaponiye bash weziri shinzo abé xitay re'isi shi jinping bilen körüshkende Uyghurlar mesilisini tilgha alghan.

Xongkongda chiqidighan “Alma xewerliri” torining 28-iyundiki xewirige qarighanda, shinzo abé Uyghurlar mesilisini otturigha qoyushtin burun xongkongning yerlik hökümiti élan qilghan “Qachqunlar nizamigha tüzitish kirgüzüsh nizami” heqqide shi jinpinggha söz qilghan. U sözide “‛bir dölette ikki xil tüzüm‚ xongkongdiki démokratiyening güllep yashnishida intayin muhim rol oynighan,” dégen. Buninggha ulapla Uyghurlarning nöwettiki ehwali heqqide éghiz échip, “Kishilik hoquqning hörmet qilinishi bekmu muhim,” dégen.

Xewerdin melum bolushiche, xitay terep G20 yighini mezgilide xongkong mesilisi otturigha chiqmaydu, dep oylighan iken. Halbuki, xongkong xelqi élip barghan “Qachqunlar nizamigha tüzitish kirgüzüsh nizami” gha qarshi namayish xelq'arada zor tesir peyda qilghanliqi üchün, shi jinping bu témidin özini qachuralmighan.

Aqsarayning aliy derijilik meslihetchisi kélyenni konwey xongkongdiki namayishqa inkas bildürgen waqitta amérika prézidénti donald trampningmu G20 yighinida shi jinpingdin bu mesilini sorishi mumkinlikini bildürgen idi.