Gérmaniye hökümiti xitaygha nisbeten “Qattiq” meydan'gha ötmekte

Yillardin béri xitaygha nisbeten “Yumshaq” mewqede bolup kéliwatqan gérmaniye hökümitining nöwette bu endizige xatime bérip, xitaygha nisbeten téximu qattiq meydan'gha ötüwatqanliqi köplep melum bolmaqta.

“Yaponiye iqtisad xewerliri” (Nikkei) ning 12-féwraldiki mulahize maqaliside éytilishiche, gérmaniye tashqiy ishlar ministirliki yéqinda bashqa ministirliklerge uqturush yollap, ularni xitayni “Sistémiliq reqib” dep tonushqa dewet qilghan. Olaf shulz hökümiti yolgha qoyghan bu omumiy istratégiye sabiq bash ministir anjéla mérkél ijra qilip kéliwatqan “Qarshilashmasliq” istratégiyesidin zor derijide perq qilidiken.

Maqalide éytilishiche, gérmaniye hökümitining bu xil yéngi meydani, bolupmu uningdiki Uyghur diyarida ewj éliwatqan mejburiy emgek we lagér sistémisi, teywen boghuzi mesilisi qatarliqlardiki özgirishler xitay hökümitini bekmu bi'aram qilghan. Melum bolushiche, gérmaniye yéngi nöwetlik hökümitining bundaq mewqege ötüshi, yawropa ittipaqining xitay heqqidiki mewqeside körülüwatqan özgirishke mas halda otturigha chiqqan hadise iken. Gérmaniye yéshillar partiyesining ezasi réynxard butikofér bu heqte söz qilip: “Birnechche yilni ötküzüwétip bolsimu, gérmaniye hökümiti axiri xitay bilen bizning otturimizdiki sistémiliq riqabetni körsitip ötüshke muweppeq bolalidi” dégen.

Maqalide körsitilshi'iche, anjéla markél bash ministir bolghan 16 yil jeryanida gérmaniye hökümiti izchil “Xitay bilen qarshilashmasliq” mewqeside turup kelgen. Buningdiki eng muhim seweb iqtisad amili bolup, xitay izchil türde gérmaniyening ikkinchi orundiki ékisport baziri bolup kelgen. Bu mezgilde ottura hésap bilen gérmaniye ishlepchiqarghan her üch aptomobilning biri xitayda sétilghan. 2021-Yili gérmaniyening xitaygha qilghan ékisport sodisining qimmiti 114 milyard amérika dollirigha yetken.

Gérmaniye hökümitining bu yéngi mewqesi ularning béyjing qishliq olimpik musabiqisigha öz wekillirini ewetmeslikidimu eks etken bolup, nöwette ularning hindistan we yaponiye bilen munasiwitimu hemkarliq yönilishige qarap mangmaqta iken.