Америка җәнубий деңизда хитайға қарши һәрбий һәрикәтлирини күчәйтмәктикән
2019.04.25
Игилик һоқуқи талаш-тартишта туруватқан җәнубий деңизда америка билән хитай арисидики сүркилишниң күчийидиғанлиқи мөлчәрләнмәктә.
24-Апрел күни америка-хитай мунасивәтлири һәққидә тәтқиқат билән шуғуллинип келиватқан җосеф боско тәрипидин “төпилик” (The Hill) журнилида елан қилинған мулаһизидә америка-хитай арисида соғуқ уруш еһтималиниң юқирилиқини, америкиниң пат арида җәнубий деңизда хитайниң зомигәрликигә тақабил туруш үчүн тәйяр болидиғанлиқини билдүргән.
Апторниң баян қилишичә, бу һәптә ичидә хитай деңиз армийәси хитай хәлқ азадлиқ армийәси қурулғанлиқиниң 70 йиллиқини хатириләш мунасивити билән чиңдав порти арқилиқ бир қисим һәрбий парахотлирини деңизда парат қилдуридикән вә бу арқилиқ әтраптики қошна дөләтләргә вә дуняға өз күчини көз-көз қилидикән.
Дәл шу пәйттә америкиниң деңиз саһили мудапиә қисимлириға тәвә икки һәрбий парахоти американ деңиз армийәсиниң һәрбий парахотлири билән бирликтә җәнубий деңизда сәпәр қилидикән. Уларниң мәқсити хитай хәлқ азадлиқ армийәсиниң деңиздики һәйвисигә һәйвә билән тақабил туруш икән.
Мәлум болушичә, адәттә деңиз саһили мудапиә қисимлири америка дөләт хәвпсизлики министирлиқиға қарашлиқ болидикән. Пәқәт уруш мәзгиллиридила андин америка деңиз армийәси билән бирликтә һәрикәт қилидикән. Шуңа юқириқи икки қисимға аит парахотларниң җәнубий деңизда ортақ һәрикәт қилиши трамп һөкүмитиниң җәнубий деңизда хитайға қарши кәскин ирадисини намаян қилидикән.
Апторниң көрситишичә, 2001-йили гәрчә америка хитайдин келидиған тәһдиткә диққәт қилишқа башлиған болсиму, әмма “11-сентәбир вәқәси” дин кейин америкиниң диққити пүтүнләй оттура-шәрққә бурулуп кәткән икән. Бирақ йеқинда “дөләт хәвпсизлики истратегийәси” доклатида “хитай билән русийә американиң асаслиқ риқабәтчилири” дәп көрситилгәндин бери америка һөкүмити қайтидин диққитини хитайға мәркәзләштүргән.
Аптор җосеф боско мақалисиниң ахирида сириланкада йүз бәргән йеңи террорлуқ һуҗумлири ғәрбниң диққитини йәнә башқа тәрәпләргә буривәтмәслики керәкликини, чүнки америка-хитай мунасивәтлиридики бундақ тарихи бурулуш нуқтисиниң әмди йәнә кәлмәйдиғанлиқини әскәрткән.