Natogha eza döletler xitay tehditige taqabil turushning yolliri üstide söhbetleshken
2022.12.01
Amérika tashqiy ishlar ministiri antoniy bilinkén, xitayning herbiy jehette yoshurunche zoriyiyiwatqanliqi we uning rusiye bilen bolghan hemkarliqining “Shimaliy atlantik ehdi teshkilati” (NATO) diki ittipaqdash döletlerning diqqitini tartiwatqanliqini bildürgen.
U bu sözlerni 30-noyabir rominiyede échilghan natogha eza döletler tashqiy ishlar ministirlirining bir künlük yighinida tekitligen.
U mundaq dégen: “Ittipaqdashlirimiz xitayning mejburlash xaraktérliq siyasetliridin, rosiye bilen bolghan hemkarliqidin, shundaqla intayin téz we emma ochuq-ashkarilitin xaliy herbiy jehettiki zoriyishidin gumanlanmaqta. 30-Noyabir künidiki yighinda biz ittipaqdashlirimiz bilen birlite xitay peyda qiliwatqan riqabetlerge taqabil turushning konkirét yollirini muzakire qilduq”
Roytérs agéntliqining xewiride éytilishiche, amérika we uning ittipaqdash döletliri hazir soghuq urushtin kéyinki yene bir qétimliq dunya tertipini qayta shekillendürüsh riqabitige duch kelgen. Shimaliy atlantik ehdi teshkilatining bash katipi jéns stolténbérg (Jens Stoltenberg) mu 1-dékabir küni échilghan bérlin xewpsizlik yighinida qilghan sözide, xitaygha oxshash mustebit döletlerge iqtisadiy jehettin tayinip qélishning éghir aqiwiti heqqide agahlandurush bergen.
U “Ukra'ina urushi bizning rusiyening tebi'iy gazigha tayinip qélishimizning xewpini namayan qildi. Mana bu bizning xitaygha oxshash bashqa mustebit hakimiyetlerge tayinishtek ehwalimizni qaytidin közdin kechürüshimizge türtke bolushi kérek” dégen.
U yoqiriqi bu sözlerni yawropa kéngishining re'isi charléz mishél (Charles Michel) 1- Dékabir küni béyjingda bir künlük ziyarette boluwatqan we xitay rehbiri shi jinping bilen körüshken mezgilde éytqan.