NATO явропани йәнә бир қетим хитай һәққидә агаһландурди

“шималий атлантик әһдә тәшкилати” (NATO) ниң баш катипи җинс столтенберг (Jens Stoltenberg) 18-феврал күни германийәниң мюнхен шәһиридә өткүзүлгән дуня хәвпсизлик мәҗлисигә учур йоллап “явропаниң уйқусини ачидиған вақти кәлди. Биз әмди хитайниң хирислириға йүзлинишимиз лазим” дегән.

“сиясийон” гезитиниң 18-февралдики хәвиридә ейтилишичә, баш катип җинс столтенберг бу қетим әвәткән учурида ениқ қилип “явропада бүгүн болуватқан ишлар әтә асияда йүз бериши мумкин” дегән. Болупму русийәниң украинаға таҗавуз қилишидин кейин хитай паал түрдә русийәни һәрбий вә иқтисадий җәһәттин қоллап келиватқан болуп, бу һал уларниң тәйвәнгә һуҗум қилиш арқилиқ йеңи бир уруш мәйдани пәйда қилиш нийитини ашкарилиған.

Баш катип җинс столтенберг өзиниң учурида ғәрб дунясидики һәрқайси иттипақдаш дөләтләрни хитай билән болидиған түрлүк иқтисадий паалийәтләрдин нери турушқа дәвәт қилипла қалмастин ғәрб әллирини иқтисадий вә һәрбий мәсилиләрдә җәзмән бирдәк һәрикәттә болушқа чақирған. У бу һәқтә қилған сөзидә “украинадики вәзийәт һакиммутләқ түзүмниң қандақ балайиапәтләрни елип келидиғанлиқини ениқ көрсәтти. Әмди бу хил хаталиқниң хитайниң қолида йәнә бир қетим йүз беришини чәклишимиз лазим” дегән.

Америка ташқи ишлар министирлиқиниң тор бетидики мәлуматларда ейтилишичә, бу қетимқи дуня хәвпсизлик мәҗлисигә қатнашқан америка ташқи ишлар министири антони билинкен әпәнди хитай компартийәси мәркизий ташқи ишлар комитетиниң мудири ваң йи билән сөһбәтләшкән. Һәрқайси ахбарат васитилири “кәскин ибариләр билән толған учришиш” дәп тәсвирлигән бу қетимқи сөһбәттә билинкен әпәнди “америка һөкүмити игилик һоқуқимизға, җүмлидин һава бошлуқимизға дәхл-тәруз қилиш мәзмунидики һечқандақ һәрикәтни қобул қилалмайду. Бу хил мәсулийәтсиз ишлар бундин кейин қәтий йүз бәрмәслики лазим. Русийәниң таҗавузчилиқ урушида әгәр хитай һөкүмити маддий әшя ‍арқилиқ ярдәм бәрсә буниң ақивитигә өзлири җавабкар болиду” дәп көрсәткән.