Хитай қәшқәр шәһирини хәлқара сода мәркизигә айландуруш қурулушиға көпләп мәбләғ салмақта

“хитай хәвәрлири тори” ниң 20-сентәбир күни чиқарған хәвиригә қариғанда, хитай даирилири қәшқәр шәһирини өзгәртиш қурулушиға мәбләғ селишни тезлитиватқан болуп, алдинқи 8 айда 25 түрлүк қурулушқа 6 милярд 600 милйон йүәндин көп мәбләғ җуғланған.

Қәшқәр шәһиридә қурулмақчи болған “йиву хәлқара сода мәркизи” бу шәһәрдики әң чоң йеңи қурулуш түри болуп, униңға 2 милярд 400 милйон йүән мәбләғ селинған. Бу хәлқара сода мәркизи “хитайниң сәр хил маллири”, түрлүк-түмән буюмлар” намидики тор содиси суписидиму мал сатидиған чоң базар болуп, кәлгүсидә қәшқәрниң хәлқараға йүзләнгән чоң сода мәркизи болушида түрткилик рол ойнайдикән.

Хитай даирилириниң бу йилдин башлап хитай карханилирини қәшқәрниң саяһәтчилики, сода қатниши, йеза игилик, пул-муамилә қатарлиқ йәттә саһәсигә мәбләғ селишқа чақирғанлиқи, чоң йиғинларни ечип, ичкири хитайдики ширкәтләрни сәпәрвәрликкә кәлтүргәнлики мәлум.

Хитай һазир қол һүнәрвәнчилик вә тиҗарәттә даңқи бар қәдимий шәһәр қәшқәрни җәнубтики вилайәтләрниң иқтисад вә нопус қурулмисини өзгәртиштики нуқтилиқ җай, пакистанға тутишидиған “иқтисад каридори” ни асас қилған муһим сода-иқтисад түгүни қилған болуп, буниң нәтиҗисидә йәрлик уйғурларниң мустәқил игилики вәйран болуп, хитай карханилириға беқинип қелиш әһвали еғирлашмақта икән.

Америкадики анализчи гордон чаң әпәнди хитайниң “қәшқәрни истратегийәлик сода мәркизигә айландуруш” пиланиниң уйғурларға елип келидиған тәсири һәққидә радийомизға қилған сөзидә, “хитайниң қәшқәрдә истратегийәлик сода мәркизи қуруши уйғур қатарлиқ йәрлик хәлққә еғир зиян елип келиду, шундақла бу қурулуш хитай һөкүмитиниң ирқий қирғинчилиқ сияситиниң уйғур районида давам қилишиға ярдәм бериду” дегәниди.