Sana'etleshken 7 dölet tashqi ishlar ministirliri Uyghur élining kishilik hoquq weziyitidin endishe qiliwatqanliqini bildürgen

Sana'etleshken 7 dölet tashqi ishlar ministirliri 26-noyabir birleshme bayanat élan qilip, yer shari duch kéliwatqan xirislar, rusiyening ukra'inagha qaratqan tajawuzchiliq urushi we yadro qorallar tehditi, xitay qatarliq döletlerning rusiyege herbiy yardem bérishi qatarliq zor xelq'araliq mesililerdiki meydani, jümlidin Uyghur élining kishilik hoquq weziyitidin endishe qiliwatqanliqini bildürgen.

Mezkur bayanat amérika, en'gliye, gérmaniye, firansiye, italiye, yaponiye, kanada tashqi ishlar ministirliri we yawropa ittipaqining tashqi ishlar bixeterlik aliy komissarining 25-we 26-noyabir künliri italiyede ötküzülgen yighinining arqisidin élan qilin'ghan. Sana'etleshken 7 dölet we yawropa ittipaqi aliy komissarining zor xelq'araliq mesililerdiki ortaq meydani sherhlen'gen uzun hejimlik mezkur bayanatta, Uyghur éli weziyitining alahide tilgha élinishi diqqet qozghimaqta.

Bayanatta mundaq déyilgen: “Biz xitayning kishilik hoquq weziyitidin, jümlidin shinjang we tibetning kishilik hoquq weziyitidin dawamliq endishe qilmaqtimiz. Biz yene ammiwi teshkilatlarning, xongkongda négizlik kishilik hoquq we erkinlikning yoqitishqa uchrishidinmu dawamliq endishe qilmaqtimiz.”

Bayanatta tekitlishiche, yéqinda 45 neper démokratperwer siyasiyon we pa'aliyetchige qamaq jazasi bérilishi, xongkongda démokratik hawa we köp xilliqning téximu nacharlashqanliqidin dérek bérip, xongkong qanunidiki pirinsiplargha bolghan ishenchige buzghunchiliq qilghan. Bayanatta yene ukra'inaning zémin pütünlüki, igilik hoquqi we musteqilliqini qollash meydani qet'iy tewrenmeydighanliqi, rusiyening ukra'inagha qaratqan tajawuzchiliq urushida yadro qorali ishlitish tehditige, bolupmu uning yadro qorali ishlitishige hergiz qarap turmaydighanliqi tekitlen'gen.

Bayanatta, sana'etleshken 7 dölet xitayni yer shari sodisida muhim dölet dep étirap qilsimu, shuningdek uning bilen ijabiy hem muqim munasiwet qurushni xalisimu, emma “Xitay we uning shirketlirining rusiyeni qoral-yaragh bilen teminlishi, bolupmu ademsiz uchqu bilen teminlishining choqum aldi élinishi kérek” déyilgen. Yéqinda bir xitay shirkitining bir rusiye shirkiti bilen birliship, “Qeshqer iqtisadiy échiwétish rayoni” da qoralliq ademsiz uchqu ishlepchiqirish bazisi qurghanliqi ashkarilinip, yawropa ittipaqining alahide diqqitini qozghighan idi.