Shimali koréye yadro qurulushigha yardem qilghan xitay sodiger ayal qolgha élin'ghan
2016.09.23
Lyawning xongshyang soda tereqqiyat shirkitining bash mudiri ma shawxong shimali koréye yadro qurulushigha yardem qilish bilen eyiblinip qolgha élin'ghan. Yaponiye, en'gliye we jenubiy koréye axbarat wasitilirining ashkarilishiche, ma shawxong hazir xitay amanliq organliri teripidin tutup turulmaqtiken.
Shimali koréye yéqinda 5-qétimliq yadro siniqi élip bérip, dunyada qattiq endishe qozghighan. Nurghun döletler shimaliy koréyening herikitini “Esebiylik” dep eyibligen. Amérika, yaponiye we jenubiy koréye b d t xewpsizlik kéngishining uninggha derhal tedbir qollinishini telep qilghan idi.
Xewerlerde ashkarilishiche, ma shawxong shimaliy koréye bilen soda qilip, uni yadro qorallar tereqqiyatigha éhtiyajliq kan we ximiyilik maddilar bilen teminligen. Ma shawxong sabiq shimaliy koréye emeldari jang sung tining shériki bolup, jang sungti 2013-yili kim jung'un teripidin qolgha élinip ölüm jazasigha buyrulghan.
Amérikidiki bir tetqiqat ornining yéqinda élan qilghan doklatida körsitishiche, xongshyang shirkitining 2011-yildin 2016-yilghiche shimaliy koréye bilen bolghan sodisi 530 milyon dollargha yétip barghan. Ma shawxong shimali koréye bilen dendong quruqluq éghizi arqiliq soda qilipla qalmay, u yene shimali koréyege déngiz arqiliq sapliq derijisi 99.7 Pirsentlik alyumin nökchisi we alyumin oksid etkes qilghan.
Bu maddilar uran qoyuqlandurushqa ishlitilidighan bolup, bu maddilar b d t teripidin cheklen'gen. Amérika hökümiti bu yil 8-ayda xitayni maw shawxongning herikitige da'ir deliller bilen teminligen. Bu xitayni qattiq osal ehwalgha chüshürüp qoyghan idi.