Хитай хәлқ қурултийиниң “шинҗаң вәкилләр өмики” 6 қанун вә 106 тәклип лайиһәси тапшурувалған
2024.03.04
Хитай мәмликәтлик хәлқ қурултийиниң 14-нөвәтлик 2-омуми йиғини һарписида, 4-март күни “шинҗаң вәкилләр өмики” ниң баянатчиси бейҗиңда ахбарат йиғини өткүзүп, аталмиш “шинҗаң вәкилләр өмики” ниң бу нөвәтлик қурултайда оттуриға қойидиған 6 қанун лайиһәси вә 106 тәклип пикир тапшурувалғанлиқини билдүргән. Хитайниң һөкүмәт таратқулиридин “тәңритағ” ниң хәвиридә қәйт қилинишичә, “шинҗаң вәкилләр өмики” ниң баянатчиси җав җяңтав бу 6 қанун лайиһәси вә 106 тәклип пикирниң нуқтилиқ ишқа орунлишиш, қануни түзүш яки униңға түзитиш киргүзүш, әркин сода синақ райони қануни қатарлиқ мәсилиләргә четишлиқ икәнликини билдүргән болсиму, лекин бу қанун лайиһәси вә тәклип пикирләрниң конкрет мәзмунлириға чүшәнчә бәрмигән.
Хитай хәлқ қурултийиниң илгирики мәмликәтлик йиғинлирида аталмиш “шинҗаң вәкилләр өмики” ниң қурултайға бәргән қанун лайиһәлири вә тәклип пикирлириниң нуқтилиқ уйғур диярида “җуңхуа миллити ортақ еңи” бәрпа қилиш, хитай тили вә мәдәнийитини омумлаштуруш вә дөләт һамийлиқидики әмгәк күчлирини йөткәш пирограммилирини қанунлаштурушқа мәркәзләшкәнлики мәлум. Һалбуки, бу сиясәтләр америка һөкүмити вә бәзи ғәрб парламентлири тәрипидин “ирқий қирғинчилиқниң парчиси” дәп қарилип кәлгән, шундақла дөләт һамийлиқидики уйғур әмгәк күчлирини йөткәш пирограммиси мәҗбурий әмгәк, дәп бекитилип, уйғурлар ишләпчиқарған мәһсулатлар чәкләнгән яки байқут қилинип келингәниди. Җав җяңтавниң ейтишичә, хитайниң бу нөвәтлик мәмликәтлик хәлқ қурултийи йиғининиң “шинҗаң вәкилләр өмики” 60 вәкилдин тәшкил тапқан болуп, хитай, уйғур, қазақ, туңган, моңғул, шивә, өзбек, татар, рус қатарлиқ 11 милләтни өз ичигә алғаникән. Һалбуки, хитайниң һөкүмәт санлиқ мәлуматлирида уйғурлар уйғур дияри нопусиниң тәхминән %48 ни тәшкил қилған дейилсиму, әмма уйғурларниң 60 кишилик “шинҗаң вәкилләр өмики” ниң аран 3 дин 1 қисмини тәшкил қилиши диққәт қозғимақта. Хитайниң 2017-йили башланған чоң тутқунида уйғур дияриниң һәр дәриҗилик һакимийәт органлиридики нурғун уйғур кадирлириниң “икки йүзлимичилик” билән әйиблинип тазиланғанлиқи мәлум.