Tayland parlaméntining bir komitéti bash ministirning parlaméntqa kélip 40 Uyghurning mesilisige chüshenche bérishni telep qilghan

Tayland parlaménti awam palatasining dölet xewpsizlik komitéti tayland bash ministiri shinawatraning parlaméntqa kélip, ötken hepte 40 neper Uyghurni xitaygha ötküzüp bérish mesilisige chüshenche bérishini telep qilghan.

Taylandning “Xelqler partiyesi” parlamént ezasi, awam palatasining dölet xewpsizliki, chégra, dölet istratégiyesi we islahat komitétining re'isi rangsiman romé(Rangsiman Rome), bash ministir potértarin shinawatra, dölet mudapi'e ministiri funtam wéchayachay, tashqiy ishlar ministiri maris sanggiyamposaning shexsen özlirining kélip, buninggha chüshenche bérishi kéreklikini éytqan. Tayland “Millet” gézitining xewer qilishiche, rangsiman romé, éniq rewishte bu shexslerning wekilini ewetishi qobul qilinmaydighanliqini bildürgen. Tayland hökümitining 27-féwral küni 11 yildin béri taylandta tutup turuluwatqan 40 neper Uyghurni tuyuqsiz xitaygha qayturup bérip, ularni “Öz ixtiyarliqi bilen qaytti” dep élan qilishi, amérika, kanada, en'giliye qatarliq asasliq gherb hökümetlirini öz ichige alghan keng tereplerning qattiq tenqidige uchrighan idi.

Bezi musteqil tetqiqatchilar amérika hökümiti, shuningdek ismini ashkarilashqa bolmaydighan bezi gherb döletlirining Uyghur musapirlirini qobul qilishni xalighan bolsimu, emma tayland hökümitining ret qilishigha uchrighanliqini bildürmekte. Tayland “Millet” gézitining bildürüshiche, rangsiman romé, bu weqe taylandning obrazigha ziyan yetküzüsh, shuningdek uning téxi yéqindila b d t kishilik hoquq kéngishige qatnishishini öz ichige alghan nurghun ishlirigha tesir qilidighanliqini bildürgen. Uning körsitishiche, tayland hökümiti Uyghur musapirlirini qayturup bérish arqiliq, “Ten jazasi we mejburiy ghayib qiliwétishni cheklesh we aldini élish qanuni” ning 13-maddisigha xilapliq qilghan.

Rangsiman romé “Biz burun qayturup bergen Uyghurlarning teqdiri yaxshi bolmidi” dégen. U yene, taylandning dölet xewpsizlik tehditige uchrishidin, bolupmu térorluq, buzghunchiliq we öch élishqa uchrishidin endishe qilidighanliqini bildürüp: “Bu qarar uningdin xewersiz adettiki puqralarning bir aqiwetke uchrishini keltürüp chiqirishi mumkin. Eger shundaq bir weqe yüz berse, shübhisizki bu döletning sayahet igilikini weyran qilidu hemde tayland buningdin kéyin bixeter dölet emes, dégen signalni béridu” digen.

Rangsiman roméning agahlandurushiche, bu weqe yene amérikaning inkasini qozghishi, amérika tashqiy ishlar ministirliqining adem etkeschilik yilliq doklatida taylandning ornini töwenlitishige seweb bolushi mümkin iken. Rangsiman romé axirida mundaq digen: “Bu komitét Uyghur musapirlirini qayturush qararigha qet'iy qarshi turidu. Hökümetning qararining estayidil oylishilghan yaki oylishilmighanliqini jezimleshtürelmeymen, emma bügün bu yük xelqqe yüklen'gen bolushi mumkin”.