D u q: “Teywen xelqining sey yingwénni qayta prézidéntliqqa saylap, teywenning igilik hoquqini qoghdighanliqidin ilhamlanduq”

Dunya Uyghur qurultiyi 13‏-yanwar bayanat élan qilip, teywen prézidénti sey yingwénning qayta prézidéntliqqa saylan'ghanliqini tebriklidi, shundaqla teywen xelqi we hökümitini qollaydighanliqini bildürdi.

Bayanatta qeyt qilinishiche, d u q teywen xelqining xitayning bésimigha qarimay sey yingwénni qayta prézidéntliqqa saylap, teywenning igilik hoquqini qoghdighanliqidin ilhamlanmaqtiken.

Bayanatta, sey yingwénning qayta prézidéntliqqa saylinishining simwolluq ehmiyiti barliqi tekitlinip: “Bu teywenning béyjingning bésimidin qorqup qalmaydighanliqini körsetti” déyilgen. Sey yingwén 11‏-yanwar küni ötküzülgen prézidént saylimida 57. 2 Pirsent béletke ériship, reqibi xitay milletchi partiyesi(gomindang)ning prézidént namzati xen goyüni meghlup qilghan. Xen goyü saylamda 38. 6 % Béletke érishken idi. Közetküchiler, sey yingwénning qayta prézidéntliqqa saylinishini béyjinggha bérilgen küchlük signal, dep qarimaqta.

Béyjing hökümiti teywenning musteqilliq yolidiki herqandaq urunushigha qoralliq mudaxile qilidighanliqini agahlandurup, uning xelq'ara pa'aliyet boshluqini izchil boghup kelgenidi. Dunya Uyghur qurultiyi bayanatida yene, xitayning teywenni diplomatiye, iqtisadi jehetlerde yétim qaldurushqa urunidighanliqi, teywen xelqining ittipaqliqni kücheytip, béyjingning teywenni igilliwélishining aldini élishi kéreklikini bildürüp: “Uyghurlar nechche on yillardin béri xitayning basturush boyunturuqida yashap keldi. Ular béyjingning Uyghur diniy kimliki we medeniyitini yoqitishni meqset qilghan assimilyatsiye siyasitining obyéktigha aylanmaqta. Xitay xelq jumhuriyiti hökümitining sherqiy türkistandiki qattiq basturush siyasiti 1 milyondin 3 milyon'ghiche Uyghurning sewebsiz lagérlargha qamilishini keltürüp chiqardi” déyilgen. Bu qétimqi saylam xitay hökümitining, 2017‏-yili bashlan'ghan chong tutqunda 1 milyondin 3 milyon'ghiche Uyghur we bashqa musulmanlarni lagérlargha qamishi zor xelq'ara mesilige aylan'ghan jiddiy mezgilde ötküzülgenidi.