Uyghur élidiki ul mu'essese qurulushi tézdin kéngeytilmekte

Washin'gtondin muxbirimiz eziz teyyarlidi
2024.08.27

Xitay bashqurushidiki “Shinxu'a tori” ning 27-awghusttiki xewiride éytilishiche, shining-yeken-ali (Ngari) hawa yoli qatnishi resmiy échilghan hemde ishqa kirishtürülgen. Xewerde éytilishiche, tibet hawa yolliri shirkiti bu liniyediki uchushqa mes'ul bolup, heptisige ikki qétim ayropilan qatnaydiken.

Xitayche xewerde bu yéngi hawa yolining “On ikki muqamning böshüki” dep atilidighan yeken bilen “Dunyaning ögzisi” dep atilidighan aliy rayonini tutashturidighan wasitige aylan'ghanliqi medhiyelen'gen. Shuning bilen birge bu yéngi hawa yolining rayonlar ara alaqini kücheytish, milletler ittipaqini kücheytish we iqtisadiy tereqqiyatni algha sürüshte aktip rol oynaydighanliqi eskertilgen.

Uyghur élidiki bu xil asasliq hul mu'essese qurulushliridin golmud-korla tömüryolini özgertip yasash qurulushimu 26-awghust küni tamamlan'ghan. Buning bilen 2020-yili 12-ayda pütüp ishqa kirishtürülgen bu yéngi tömür yol liniyesige yéngidin 28 béket qoshulghan. Yéngidin qoshulghan bu béketlerning ademsiz chöl-jezirilerde yasilishi bu jaylarning alliqachan xitay köchmenliri makanliship bolghan yéngi rayon'gha aylan'ghanliqi yaki yük toshush éhtiyajini chiqish nuqtisi qilghanliqi heqqide türlük texminler otturigha chiqishigha seweb bolmaqta.

Melum bolushiche, bu tömür yol liniyesi Uyghur élini xitay ölkilirige baghlaydighan “Lenju-shinjang tömür yoli” we “Linxé-qumul tömür yoli” din kéyinki üchinchi ghol tömür yoli hésablinidiken. Xewerde bu qétimqi kéngeytilgen tömür yol qurulushi heqqide toxtilip “Bu liniyening axirqi hésabta tamamlinishi nöwettiki yük toshush miqdarini yiligha 33 milyon tonnidin ashuridu” dégen.

Xitayche matériyallarda éytilishiche, tarim wadisidiki herqaysi rayonlardin xitay ölkilirige yötkilidighan maddiy eshyalarning 95 pirsenti mezkur tömür yol arqiliq toshulidiken. Tarixshunas pallawi das (Pallavi V. Das) Ning “Mustemlikichilik, tereqqiyat we muhit” namliq esiride körsitilishiche, dunya tarixidiki mustemlikichilik heriketliri birdek tömür yol qurulushigha alahide ehmiyet bergen bolup, bayliqlarning talan-taraj qilinishi we yötkilishide tömüryol achquchluq rol oynap kelgen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.