Дейк каң:“көйүп өлгәнләр қачалмай қалғанлардур!”

Үрүмчидики от апити дуняға мәлум болғандин кейин отта көйүп өлгәнләрниң әмәлийәттә хитай һөкүмити елан қилған сандин нәччә һәссә көп икәнлики һәққидә түрлүк тәхминләр оттуриға чиққаниди. Бирләшмә агентлиқниң мухбири дейк каң (Dake Kang) от апитидә көйүп өлгәнләрниң чәтәлләрдики бир қисим туғқанлири билән сөһбәтләшкәндин кейин мәлум болған әһваллар реаллиқниң һәмдә униңға сәвәб болған амилларниң һәқиқәтәнму кишиләр тәсәввур қилғандин көп еғир болғанлиқини дәлиллигән.

Дейк каң сөһбәтләшкән кишиләрниң бири абдулһапиз муһәммәд имин болуп униң ейтип беришичә, униң һаммиси төт балиси билән бирликтә көйүп өлгән. Һаммисиниң ери ели мәтнияз болуп, көпкә тонулған карханичиларниң бири сүпитидә 2017-йили лагерға елип кетилгән. Йолдишиниң лагердин қайтип келишини күтүватқан бу аял төт балиси билән өз өйидә “вирусни нөлгә чүшүрүш” сиясити бойичә қамилип олтурғанда бинаға ‍от кетип аилә бойичә көйүп кәткән. Үрүмчи шәһәрлик һөкүмәтниң бу һәқтики баянатида “бир қисим аһалиниң өз-өзини мудапиә қилиш иқтидари аҗиз болғанлиқтин от апити йүз бәргәндә көйүп кәткән” дейилгән. Әмма иҗтимаий таратқуларда дәрһал буниңға рәддийә берилип “өйләр сирттин зәнҗирливетилгәнлики үчүн һечкимму қечип чиқишқа амал қилалмиған” дегән мәзмунда инкаслар йезилған. Дейк каң зиярәт қилған үрүмчи аһалисидин бирәйләнму бу әһвални дәлилләп “өйләрни сирттин зәнҗирләп қойғили бир һәптидин ашқан иди” дегән.

Бирләшмә агентлиқ бу бина өйләрниң зәнҗирләп қоюлуш әһвалини өз алдиға дәлилләшкә амал қилалмиған болсиму от өчүрүш машинилириниң отни өчүрүшигә үч саәттин артуқ вақит кәткәнликини ениқлиған.   Бирләшмә агентлиқ  йәнә бәзиләрниң “буниңда нурғун сирлиқ һадисиләр мәвҗут” дегәндәк инкаслириға қарита йәнә бәзиләрниң “от өчүрүш машинилири қоруға киргәндин кейин меңишқа илаҗ қилалмиған. Чүнки қорудики машиниларниң игилири өйлиридә қамилип қалған болғачқа тохтитип қоюлған машиниларни йөткәшкә мумкин болмай қалған; йәнә бәзи машинилар нәччә айлап ишлитилмигәнликтин батарейәси өлгән” дегәнлирини көрситип ,бу әһвалларниңму отта көйүп өлгәнләрниң өйлиридин чиқалмай қалғанлар икәнликини васитилик һалда дәлиллигән.

Нөвәттә от кетишниң сәвәби һәққидә түрлүк учурлар оттуриға чиқиватқан болсиму, отта көйүп өлгәнләрниң өйлиридин қечип чиқишқа амал қилалмай қалғанлар икәнлики көпрәк тәкитлиниватқанлиқи мәлум.