Uyghur tetqiqatchisi Uyghur diyari weziyitining yenila jiddiy ikenlikini bildürdi

“WORT” radi'osining ziyaritini qobul qilghan Uyghur weziyiti tetqiqatchisi Uyghur diyari weziyitining yenila jiddiy ikenlikini bildürdi.

Bu sözlerni “Xitaydiki untulghan xelq: shinjang, térror we xitay döliti” namliq kitabning mu'ellipi nik holdstok mezkur radi'oda ötküzülgen Uyghurlar heqqidiki mexsus söhbet programmisida ottura qoydi.

U aldi bilen Uyghurlar heqqide qisqiche chüshenche berdi we Uyghurlarning xitaylargha pütünley oxshimaydighan türkiy tilliq, xitayning gherbidiki eng chong ölkide yashaydighan musulman xelq ikenlikni bildürdi.

U söhbet dawamida radi'o riyasetchisining Uyghurlar, gwentanamo we bu yerge qamalghan Uyghurlar heqqidiki so'aligha jawab bérip Uyghurlarning xata halda tutup kélin'gen gunahsiz kishiler ikenlikini, ularning térrorluq bilen alaqisi yoqluqi, bularning gwentanamogha kirip qilishini bir bextsizlik dep qarashqa bolidighanliqini éytti.

U yene Uyghurlarning nechche on yillardin buyan xitayning meblegh sélish siyasetlirining sirtida qaldurulghanliqi, diniy jehette basturulushqa uchrighanliqi yaki döletning közitish obyékti qilin'ghanliqi shu sewebtin bir qisim Uyghurlarning afghanistan qatarliq ellerge qéchip chiqishqa mejbur bolghanliqini bildürdi.

U yene Uyghurlarning 2001 - yilidin 2009 - yilighiche, 2009 - yilidin hazirqighiche bolghan weziyiti heqqide toxtalghandin kéyin, xitayning térrorluqqa zerbe bérish bahaniside Uyghurlarni basturuwatqanliqini körsetti.

U radi'o anglighuchilar sorighan Uyghurlarning nöwettiki weziyiti heqqidiki so'allargha jawab bérip, Uyghurlarning iqtisadiy siyasiy, ma'arip, til we diniy jehette cheklesh, bashqurushqa uchrawatqanliqi, ramizan aylirida da'irilerning Uyghurlarni közitish obyéktigha aylanduridighanliqini éytqanda hetta programma riyasetchisimu heyran qaldi.

U axirida Uyghurlar uchrawatqan mu'amilining bara - bara nacharliship barghanliqi, nöwette eng nachar weziyette turuwatqanliqini bildürdi.

Wort radi'osi amérikining wiskanson shtati madison shehiridin tarqitilidighan yerlik radi'o qanilini. Uyghurlar heqqidiki bu 55 minutluq mexsus programma mezkur qanalning “Jem'iyet mesililiri” programmisi bérildi.