Xitay da'iriliri Uyghur diyarida torda “Ösek söz” tarqitishqa zerbe bérish salmiqini téximu kücheytken
2024.03.22
Xitay da'iriliri Uyghur diyarida élip bériwatqan torda “Ösek söz” tarqitishqa zerbe bérish herikitining salmiqini téximu kücheytken. Xitay hökümet taratqulirining xewerliridin yerlik da'irilerning ötken hepte élan qilghan torda “Ösek söz” tarqitip jazalinish weqelirige a'it tipik délolarning hemmisining söz erkinlikige chétishliq ikenliki, jazalan'ghuchilarning köp qismining “Ösek uchur tarqitip, yaman ijtima'iy tesir peyda qilish” bilen jawabkarliqqa tartilghanliqi melum bolmaqta. “Shinjang xewerliri” torida bildürülüshiche, altay, chöchek, aqsu, bortala, xoten qatarliq jaylardiki j x tarmaqliri 19-mart küni atalmish torda “Ösek söz” tarqitip jazalan'ghan 10 tipik déloni élan qilghan. Xewerlerde, bu 10 tipik délogha chétishliq 15 kishining bir terep qilin'ghanliqi, ulardin 6 kishining chöchek shehiride, birsining toli nahiyeside, ikkisining altayda, qalghanlirining bortala, aqsu, xoten qatarliq jaylarda ikenliki qeyt qilinmaqta.
Melum bolushiche, bu kishiler torda ot apiti, aptomobil weqesi, hökümetning namratliqtin qutquzush siyasiti, yer tewresh we shinjanggha munasiwetlik “Ösek uchur” we “Natoghra xewerler” ni tarqitip, “Yaman ijtima'iy tesir” peyda qilish bilen eyiblen'gen. Xewerlerde, bu kishilerning ismi, milliti, salahiyiti we konkrét qandaq jazalan'ghanliqi qeyt qilinmighan bolsimu, xewerlerdiki bésharetlerdin ularning bir qismining Uyghur, bir qismining xitay ikenliki qiyas qilinmaqta. “Shinjang xewerliri” torining uchurida, bu kishilerning bezilirige “Tenqid-terbiye” jazasi bérilgenliki, bezilirige memuri jaza yaki tutup turush jazasi bérilgenliki bildürülgen.
Melum bolushiche, xitay j x ministirliqi 2024-yili kirishi bilen xitayning memliket miqyasida torda “Ösek söz” tarqitishqa zerbe bérish herikiti bashlighan. Xitayning Uyghur diyaridiki j x tarmaqliri bu heriketke téximu aktip awaz qoshup kéliwatqanidi.