Uyghur éli we tibette yéngi litiy zapisining bayqilishi xitayni dunya boyiche ikkinchi chong litiy zapisigha ige qildi

Xitay bashqurushidiki shinxu'a agéntliqining 8- yanwardiki xewiride éytilishiche, yéqinda Uyghur éli we tibet qatarliq jaylarda yéngidin bayqalghan litiy (lithium) zapisi sayiside, xitayning omumiy litiy zapisi üch hessige yéqin ashqan. Netijide xitay chilidin qalsila, dunyadiki ikkinchi chong litiy zapisigha ige döletke aylan'ghan.

Xitay gé'ologiyelik tekshürüsh idarisi bu heqtiki sanliq melumatida, xitayning hazir yer sharidiki omumiy litiy zapisining %16.5 Pirsentige ige ikenlikini, bu reqemning ilgiri alte pirsent ikenlikini bildürgen.

Tibette yéngidin bayqalghan litiy kanliri 2800 kilométirliq belbaghni öz ichige alidighan bolup, bu belbaghda alte yérim milyon tonnidin artuq litiy zapisi bayqalghan. Mutexessisler bu zapasning 30 milyon tonnigha yétishi mumkinlikini perez qilmaqtiken. Bu bayqash yene, tibetke qoshna bolghan Uyghur éli we chingxeydimu yéngi zapaslarning bayqilish éhtimalliqini küchlendürgen.

“Jenubiy xitay etigenlik pochtisi” gézitining xewiride déyilishiche, litiy yéngidin tereqqiy qiliwatqan yéngi énérgiye sahesidiki achquchluq matériyal bolup, u éléktir motorluq bataréye, énérgiye saqlash sistémisi, xewerlishish, dawalash we yadro ré'aktori yéqilghusi we éléktiron mehsulatlirini ishlepchiqirishtiki eng muhim matériyal hésablinidiken.

Uyghur élidiki litiy kanliri uzundin buyan xitayni teminlep kelgenni az dep, litiy bataréye ishlepchiqirishi saheside Uyghur mejburiy emgikining intayin éghirliqi xelq'araliq metbu'atlarda ashkarilan'ghan idi.

Nöwette tibet we Uyghur ilida yéngi litiy zapaslirining bayqilishi bilen bu rayonlardiki muhit bulghinishi we hemde mejburiy emgek xewpining yenimu küchiyishi mumkinliki perez qilinmaqta.