Dunyawiy tenterbiye pa'aliyetliride Uyghur irqiy qirghinchiliqi qatarliq jiddiy mesililerge ehmiyet bérish tekitlendi
2022.12.07
Amérikaning obama hökümiti mezgilide démokratiye, kishilik hoquq we emgek ishlirigha mes'ul bolghan sabiq mu'awin tashqiy ishlar ministiri maykil posnér (Michael Posner) ependi Uyghurlar uchrawatqan irqiy qirghinchiliq hem shundaqla dunyaning herqaysi jaylirida yüz bériwatqan kishilik hoquq depsendichiliklirining “Dunya longqisi” we bashqa tenterbiye pa'aliyetliride tekitlinishining zörürlükini bildürdi.
U “Forbés” (Forbes) zhornilida élan qilghan maqaliside, dunyadiki her xil zor kölemlik tenterbiye pa'aliyetlirining orunlashturghuchiliri bolghan fifa (FIFA) we xelq'ara olimpik komitéti(IOC) qatarliq organlarning kishilik hoquq mesilisidin özini tartip kelgenlikini tenqid qilghan. Buninggha Uyghur irqiy qirghinchiliqining kölenggüsi astidiki béyjing qishliq olimpik musabiqisi bilen nöwette qatarda ötküzüliwatqan dunya putbol musabiqisini misal qilip körsetken. U maqaliside 2022-yili 2-ayda ötküzülgen béyjing qishliq olimpik musabiqisining sahibxani bolghan xitay hökümiti Uyghurlargha qaritiwatqan irqiy qirghinchiliqi we xongkongdiki basturush heriketliri tüpeylidin qattiq tenqidke uchrighan bolsimu, emma olimpik komitétining bu mesilide pozitisye bildürüshtin özini qachurghanliqi, hetta xitayning teshwiqatigha yantayaq bolghanliqini eyibligen.
Maykil posnér maqaliside yene nöwette qatarda ötküzülüwatqan dunya putbul longqisi musabiqisi üchün ishlitiliwatqan putbul meydani, tashyol, méhmanixanilarni yasash qurulushida asasliqi hindistan, népal, bén'galliq ishchilarning intayin japaliq shara'itlarda mejburiy emgekke sélin'ghanliqi, ularning bir qismining nachar ish shara'iti sewebidin ölüp ketkenliki, emma fifaning bu heqtiki tenqidlerge qulaq salmighanliqini, hetta qatarni qoghdashqa urun'ghanliqini bildürgen.
U maqalisining axirida xitaydiki irqiy qirghinchiliqqa uchrawatqan Uyghurlar bolsun we yaki qatardiki ishlemchiler bolsun, ular hemmisining dunyaning diqqet-étibarini telep qilidighanliqi, undaq bolmighanda emgekchilerning azab-oqubetlirining ayaqlashmaydighanliqini eskertken. U maqaliside “Dunyada wekillik xaraktérgha ige bu tenterbiye organliri, eger kishilik hoquq küntertipini qollash mes'uliyitini tonup yetmise, bu ularning musabiqiliri we bu musabiqilarning qanuniyliqigha ziyan salidu” dégen.