Yene töt ming aliy mektep püttürgen yash xitay ölkilirige ewetilidiken

Uyghur diyaridiki aliy mektep püttürgen yashlarni xitayning ichkiri ölkilirige ewetip “Terbiyilesh” dawam qilmaqta. Uyghur aptonom rayoni da'iriliri bu yil yene aliy mektep püttürüp ishqa kütüp turghan yashlardin 4 mingni xitayning ichkiri ölkilirige mexsus “Terbiyilesh” ke ewetidighanliqi, buning üchün tengri téghining jenubidiki üch wilayet we bir oblasttiki “Az sanliq milletler” ni asas qilidighanliqini bildürgen.

“Tengritagh tori” ning xewiride qeyt qilinishiche, bu, Uyghur rayonining jenubidiki qeshqer, xoten, aqsu we qizilsudin ibaret üch wilayet we bir oblasttiki emgek küchlirini “Ichkirige yötkep orunlashturush we Uyghur aptonom rayonining ichide rayon halqip ishqa orunlashturush” pilanining bir qismi iken.

Emma, közetküchilerning éytishiche, xitay da'irilirining nöwette, “Uyghur” atalghusini ishlitishtin özlirini chetke élip, hemmila yerde “Az sanliq millet” dégen atalghuni ishlitiwatqanliqi sewebidin bu töt ming neper yashning qanchisining Uyghur ikenliki namelum, wehalenki Uyghur diyarining jenubidiki qeshqer, aqsu, xoten, qizilsudiki pütün ahalining 80% ke yéqin qismini Uyghurlar teshkil qilidighan bolup, bu rayonda xitaylarning özliri az sanliq millet hésablinidiken.

Uyghur aptonom rayoni da'iriliri 2009-yilidiki “Ürümchi weqesi” din kéyin, xitay merkizi hökümitining orunlashturushi boyiche ishsiz Uyghur yashlirini ishqa orunlashturush arqiliq naraziliqlarni peseytish taktikisi qollinishqa bashlap, 2010-yili tunji qétim 23 ming oqush püttürgen yashni ichkiri xitayda terbiyilep ishqa orunlashturush pilanini élan qilghan. 2015-Yili, yene bir türkümni terbiyeligen. Bu yil ene shu pilanning dawami süpitide yene 4 ming yashni yötkep terbiyilesh pilanini élan qilghan. Emma, aliy mektep, ottura téxnikom qatarliqlarni püttürüp ishqa orunlishalmighan Uyghur yashlirining sani köp yillardin buyan her yili izchil köpiyip kéliwatqanliqi, hetta doktorluq unwanliri alghan Uyghur bilim ehliliriningmu uniwérsitétlarda we tetqiqat orunlirida ish tépishining cheklimige uchrawatqanliqi inkas qilinmaqta.