Хитай даирилири уйғур елидики адвокатлар җәмийәтлири үстидин назарәтни күчәйткән

“шинҗаң қанун тори”ниң хәвиригә қариғанда, уйғур аптоном район даирилири 2017-йилини “адвокатлар җәмийәтлири қурулуш йили” қилип бекиткән. 26-Феврал һәр қайси адвокатлиқ җәмийәтлиригә бу һәқтики һөҗҗәтни өгиниш орунлаштурулған.

Хәвәрдә тәкитлинишичә, адвокатлар җәмийәтлириниң бу қурулуш йилида “адвокатлиқ орни ичидики назарәтчиликни күчәйтип, мәркәзниң шинҗаңни қанун бойичә идарә қилиш роһини изчил әмәлийләштүрүп, җинайәтчиләргә қанун бойичә қақшатқуч зәрбә бериш керәк” икәнлики қаттиқ тәкитләнгән.

Уйғур елидики мәлум адвокатлиқ орнидин игилишимизгә қариғанда, бу қетимқи һөҗҗәттә адвокатларға вә адвокатлиқ орунлириниң қанунни иҗра қилиш вә башқа хизмәт тәртиплиригә конкрет шәрт вә тәләпләр қоюлған, барлиқ адвокатлиқ кинишкилири бар адвокатларни қайтидин тәкшүрүш башланған, адвокатлиқ орнидики адәм илитиштиму муқимлиқни чөридигән муәййән шәртләр бәлгиләнгән.

Бу һәқтә шикайәт қилған адвокатлар, гәрчә адвокатлиқ башқиларни ақлаш, башқиларниң қанунлуқ һоқуқ-мәнпәәтини қоғдашни өзиниң хизмәт нишани қилған болсиму, лекин бу хил сиясий бесимлар, адвокатларниң кишиләр қәлбидики образиға, миллий адвокатлиқ ишлириниң сағлам тәрәққиятиға яман тәсирләрни пәйда қиливатқанлиқини билдүрди. Шундақла у йәнә, хитайниң адвокатларға, адвокатлиқ һоқуқиға мунасивәтлик қанун-түзүмлириниң дегәндәк мукәммәл әмәсликини, буму өз нөвитидә адвокатларниң өз бурчини толуқ ада қилип, дәвагәрләрниң қанунлуқ һоқуқ мәнпәәтини толуқ қоғдиялишиға, кишиләрниң адвокатларға болған баһасиға тәсир көрситиватқанлиқини ипадилиди.

2009-Йили үрүмчидә йүз бәргән 5-июл вәқәсидин кейин, хитай даирилириниң районда елип барған “зораванлиқ, террорлуқ һәрикәтлиригә қақшатқуч зәрбә бериш” мәхсус һәрикити башланғанда, даириләр “җинайәтчиләрни қәтий җазалаш шинҗаңниң иҗтимаий муқимлиқи вә әбәдий әминликини ишқа ашурушниң түп капалити” дәп җакарлиған, болупму адвокатларни муқимлиқниң мутләқ үстүнлүккә игә икәнликини чөридәп, қәтий юмшақ қоллуқ қилмаслиққа агаһландурған вә мәхсус бу һәқтики вәдинамиләргә қол қоюшқа мәҗбур қилған иди.