Xitay, b d t da xitayning kishilik hoquq xatirisini eyibligen döletlerge naraziliq bildürgen

10-Ayning 22-küni, birleshken döletler teshkilatida awstraliyening b d t diki bash elchisi jéymis larsén (James Larsen) amérika, kanada, gérmaniye we yaponiye qatarliq 15 döletning ortaq bayanatini oqup, xitayni kishilik hoquq mesiliside ochuq-ashkara bolushqa, xalighanche tutqun qilin'ghan Uyghurlar we tibetlerni qoyup bérishke chaqirghanidi.

Xitay tashqi ishlar ministirliqi bolsa 23-öktebir künidiki bayanatida yuqiridiki döletlerni “Ichki ishlirimizgha arilashti” dep eyibligen.

Awstraliye ABC xewer qanilining xewiridin melum bolushiche, xitay tashqi ishlar ministirliqining bayanatchisi lin jyen bayanatida, b d t yighinida pakistan bashchiliqidiki 100 din artuq döletning xitayni qollighanliqini bildürüp, “Bu bir qisim gherb döletlirining kishilik hoquq namidiki siyasiy kontrol qilish herikitining meghlup bolidighanliqini toluq ispatlap béridu” dégen.

Xitay tashqi ishlar bayanatchisi lin jyen bayanatida nuqtiliq halda awstraliye we amérikani nishan'gha élip “Awstraliyede uzundin buyan dawamliship kéliwatqan sistémiliq irqiy kemsitish we öchmenlik jinayiti mewjut. Amérikida irqchiliq, qoral zorawanliqi, edliye adaletsizliki qatarliq mesililer bar” dep hujum qilghan.

ABC Xewer qanilining déyishiche, awstraliye bash ministiri antoniy albanis samo'aning paytexti apyadiki mezgilide xitayning tenqidlirige jawab bérip, “Biz elwette awstraliyening menpe'etini qoghdaymiz, biz xitay bilen hemkarlishidighan yerde hemkarlishimiz, qarshilishidighan yerde qarshilishimiz. Bizning kishilik hoquq mesilisidiki meydanimiz her da'im ochuq we izchil bolup keldi” dégen.