“Xitay digital waqti” géziti: “Dotsént ablet abduréshit berqi tutqun qilin'ghan”
2019.02.20
Amérikidiki “Xitay digital waqti” gézitide tonulghan Uyghur edebiyat tetqiqatchisi we sha'iri ablet abduréshit berqi heqqide uzun bir maqale élan qilinip, uning 2017-yili tutqun qilin'ghanliqi ilgiri sürüldi.
Mezkur maqale uning isra'iliyede oqughuwatqan waqtidiki dosti, xitay öktichi sha'iri we yazghuchisi tang denxong teripidin yézilghan.
Tang denxong maqaliside ablet abduréshit berqi bilen tonushush jeryani, uning bilen bolghan söhbiti, uning özide qaldurghan tesiri, ijadiyiti, uning bilen her xil ijtima'iy témilarda élip barghan pikir almashturushi qatarliq mesililer heqqide tepsiliy toxtalghan. Shuningdek yene ablet abduréshit berqining isra'iliye hayfa uniwérsitétidiki oqutquchisi proféssor nimrod baranowichni ziyaret qilghan.
Proféssor baranowich özining ablet abduréshit berqi bilen bolghan dostluqi, uning ilmiy pa'aliyiti we özide qaldurghan tesirati qatarliqlar heqqide özining qarashlirini bildürgen. U ablet abduréshit berqining özide chongqur tesir qaldurghanliqini bildürüp, “Uning analiz qilish we tenqid qilish iqtidari méningde bekmu chongqur tesir qaldurghan idi” dégen.
Ablet abduréshit berqi 2014-yildin 2016-yilghiche hayfa uniwérsitétining asiya tetqiqat merkizide doktor'ashti tetqiqati bilen shughullinip, 2016-yili 9-ayda ürümchige qaytip ketken iken. Tang denxong uning 2017-yili tutqun qilin'ghanliqi, lékin tutqun qilin'ghan konkrét waqtining éniq emesliki, uning lagérda ikenlikini ilgiri sürgen.
Chet'ellerdiki ijtima'iy taratqularda ötken yili ablet abduréshit berqining iz-déreksiz ghayib bolghanliqi, uning tutqun qilin'ghan bolushi mumkinliki heqqide xewerler tarqalghan. Emma bu xewerler hazirgha qeder delillenmigen idi.
Tang denxong ablet abduréshit berqi bilen axirqi qétim u ürümchige qaytishtin birqanche kün burun féysbukning alaqe supisi bolghan “Mesénjér” de alaqileshken, shuningdin kéyin uning bilen biwasite alaqe qilip baqmighan iken.
U ablet abduréshit berqining tutqun qilin'ghanliqini, uning tutqun qilinip lagérda qamalghanliqini chet'eldiki Uyghur uchur menbeliridin alghanliqini bildürgen.