Xitay iqtisadining ösüshtin toxtighanliqi zor diqqet qozghidi
2022.09.27
En'gliyening london shehiridiki “Kapital iqtisadiy” meslihetchilik shirkiti yéqinda élan qilghan mexsus doklatta körsitilishiche, xitayning iqtisadiy jehettiki ösüshi shi jinping dewride resmiy toxtap qélishqa ötken bolup, bu hal nöwettiki siyasiy we ijtima'iy ré'alliqning bésimi tüpeylidin yéqin kelgüside téximu éghirlishishi mumkin iken. Doklatta éniq qilip: “Nöwettiki pul-mu'amile dunyasining iqtisadiy kasatchiliq mezgilidiki ösüsh ehwaligha ziyade zéhin qoyushi tüpeylidin dunyaning diqqiti xitay iqtisadining töwenlesh yüzlinishini körüshtin mehrum qéliwatidu. Bu kelgüsi dunya üchün emeliyette téximu zor qimmetke ige bir hadise idi” dep körsitilidu.
“Forbés” (Forbes) torida élan qilin'ghan bu heqtiki obzorda doklatta éytilishiche, xitayning polat ishlepchiqirishidiki chékinish alliqachan alte pirsentke yéqinlap qalghan. Dunyadiki eng chong polat ishlepchiqarghuchi bolghan xitayda körülgen bu özgirish éniqla dunya polat ishlepchiqirish sahesige zor tesir körsitidiken. Shuning bilen birge séntebir éyida jenubiy koréyening amérika tewesige qaritilghan éksport zor derijide ashqan bolup, ularning xitaygha qilghan éksporti zor derijide töwenligen. Doklatta bu ehwal tehlil qilinip: “Bu belkim dunya bazirining xitay mehsulatlirigha bolghan telipide töwenlesh yüzlinishi barliqqa kéliwatqanliqining béshariti bolushi mumkin” déyilidu.
Doklatta xitay iqtisadining herqaysi bölekliri tepsiliy tehlil qilinish bilen birge xitaydiki parche sétish we istémal sahesining awghust éyida éghir derijide chékinishi hemde buningdin kéyin buning téximu éghirlishishi mumkinliki, xitaydiki milliy ishlepchiqirish omumiy qimmiti (GDP) ning ösüshide xitay hökümiti tekitlewatqan besh yérim pirsentlik nishanning emelge éshishidiki köpligen tosqunluqlar bayan qilinidu. Aptorlar mushu xil sanliq melumatlar arqiliq “Bashqiche qilip éytqanda, shi jinping dewride xitay iqtisadining ösüshi nölge chüshüp qaldi, déyish mumkin. Bu héchqandaq bir dölet rehbiri körüshni xalimaydighan ‛muweppeqiyet‚tur” deydu.