Xitayning LinkedIn arqiliq en'giliyede jasusluq tori qurghanliqi ashkarilan'ghan

Xitayning linkédin (LinkedIn) namliq ijtima'iy alaqe torini qollinip en'gliyede jasusluq pa'aliyetliri bilen shughullan'ghanliqi ashkarilan'ghan.

En'gliyening nopuzluq axbaratliridin “Zaman” géziti (The Times) ning tekshürüp éniqlishiche, xitay jasusliri linkédin torida saxta hésawatlarni qurup, saxta isim we saxta shirketler arqiliq nurghun en'gliyeliklerni aldighan.

Ular xizmetke qobul qilish bahanisi bilen bu kishilerning terjimihalini yighqan we ularni neq pul bedilige dölet mexpiyetlikige taqilidighan matériyallarni teminleshke qiziqturghan. Ular bu usul arqiliq en'giliyediki dölet memurliri, alimlar, aqillar ambiri tetqiqatchiliri, ilmiy sahediki tetqiqatchilar we hetta dölet xewpsizlik xadimlirini qiltaqqa chüshürmekchi bolghan.

“Zaman” géziti teripidin élip bérilghan tekshürüshke qarighanda, shundaq jasuslarning biri linkédinda “Robin jang” dégen i'ism bilen heriket qilghan bolup, uning kem dégendimu 5 yil aktip halda bu xizmetni dawam qilghanliqi, özini en'giliyede turushluq qilip körsetken bu shexsning emeliyette xitayda ikenliki we uning xitay dölet xewpsizlik ministirliqigha chétishliq ikenliki melum bolghan.

En'giliye dölet xewpsizlik ministiri tom tugéndat (Tom Tugendhat) “Zaman” gézitige qilghan sözide mezkur ijtima'iy alaqe tor bétini qollinidighan dölet xadimlirila emes, belki adettiki tetqiqatchilar we shirket xadimliriningmu éhtiyatchan bolushi lazimliqini eskertken.

Linkédin adette kespiy xadimlar ishlitidighan we ishqa tonushturush asasiy meqset qilin'ghan bir ijtima'iy alaqe tor béـti bolup, uning 930 milyondin artuq abonti bar iken.

Linkédin xitayda mulazimet élip bérishigha yol qoyulghan birdin-bir gherb ‍ijtima'iy alaqe supisi bolup, 2014-yili mulazimet bashlighan bu supa xitayning teleplirige emel qilishqa qoshulghanliqtin xitayda bir mezgil mewjut bolup turghan. Halbuki, 2021-yiligha kelgende linkédin xitayning orunsiz teleplirige berdashliq bérelmey axiri xitaydiki mulazimitirini taqighan idi. Mezkur ijtima'iy taratqu eyni chaghda xitay hökümitining Uyghurlargha yürgüzügen irqiy qirghinchiliq qilmishini pash qilghan yaki xitaydiki kishilik hoquqqa xilap, parixorluq, chériklikke da'ir weqelerni ashkarilighan bezi zhurnalistlarning hésabini cheklep, küchlük tenqidke uchrighan idi.