Xitayning xelq'ara kishilik hoquq uqumini qayta békitishke uruniwatqanliqi ilgiri sürüldi

Muxbirimiz erkin
2019.12.13

Xitayning mewjut xelq'ara kishilik hoquq ölchemlirini qayta békitip, uning ornigha özining “Kishilik hoquq” prinsiplirini dessitishke uruniwatqanliqi ilgiri sürüldi.

Firansiye agéntliqining 13‏-dékabir xewer qilishiche, xitayning bu urunushi uning Uyghurlargha tutqan mu'amilisini aqlashlirida öz ipadisini tapmaqta iken. Gherbtiki nurghun döletler xitayning Uyghurlarni basturup, 3 milyondek Uyghur we bashqa musulmanlarni lagérlargha qamishini eyibleb keldi. Lékin xitay iqtisadi tereqqiyat we xewpsizlik kishilik hoquqtin muhim, dégenni ilgiri sürüp, gherbning tenqidlirini ret qilip keldi. 

Firansiye agéntliqining xewiride tekitlishiche, xitay hökümiti yéqinda béyjingda ötküzülgen “Kishilik hoquq munbiri” ning yighinigha shimaliy koréye, süriyedek döletlerni teklip qilip, özining yuqiriqi kishilik hoquq ölchimini bazargha salghan shundaqla u b d t gha eza bashqa döletlerge özining bu qarishini qobul qildurushqa urun'ghan. Xitay hökümiti 10-we 11‏-dékabir künliri béyjingda “Jenub bilen jenubning kishilik hoquq munbiri” yighini chaqirip, shimaliy koréye, süriye, pakistan qatarliq döletlerni teklip qilghan. Yighinda xitayning mu'awin tashqiy ishlar ministiri ma jawshü söz qilip, “Her bir dölet xelqining özlirining kishilik hoquq yoligha méngish heqqi barliqi” ni ilgiri sürgen idi. 

Firansiye agéntliqining tekitlishiche, xitay xelq'araning Uyghur tutqunlar mesilisidiki tenqidlirige qayturghan inkaslirida özining “Tereqqiyat we bixeterlik eng muhim kishilik hoquq” dégen qarishini ipade qilmaqtiken. Xewerde yene xitayning herikitining xelq'ara sehnilerde tézlishiwatqanliqi, bu yil23‏-öktebir küni en'gliye bashchiliqidiki 23 gherb döliti b d t da xitayning Uyghur rayonidiki kishilik hoquq xatirisini tenqidlep arqidinla xitaygha ittipaqdash 53 döletning xitayni qollap bayanat élan qilishi, buning tipik misali ikenlikini bildürgen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.