Хитай көчмәнлири түркүм түркүмләп уйғур елигә көчүрүлмәктә

Йеқинда иҗтимаий таратқуларда хенәндин уйғур елигә 5000 әтрапида хитай көчмән көчүрүп келингәнликигә аит бир видийо көрүнүши тарқилип диққәт қозғиди.

Видийода кечидә нәччә онлиған аптобуслардин хитайларниң йүк-тақилири билән чүшүватқанлиқи көрүлиду. Иҗтимаий таратқуларда бу видийониң санҗида тартилғанлиқи вә бу әтрапқа хитай көчмәнләрниң уйғур елигә йәрләштүрүлүш үчүн хенәндин елип келингәнлики баян қилиниду. Бирақ бу мәлуматлар техи дәлилләнмиди.

Хитай һөкүмити 2017-йилидин буян 3 милйон әтрапида уйғурни лагерларға солиғандин сирт, ишқа орунлаштуруш баһанисидә йүз миңлиған уйғурни ичкири хитай өлкилиригә җиддий йөткимәктә.

Буниң әксичә, хитай һөкүмити түрлүк имтияз вә һәрхил вәдиләр билән хитай көчмәнлирини һәдәп уйғур елигә чақирип йәрләштүрүш қәдимини тезләткән.

Бу һәқтә илгири тикток арқилиқ тарқалған видийолардиму, хитайниң гәнсу, йүннән, җеҗяң, хенән, хебей дегәндәк охшимиған өлкилиридин пойиз, аптобусларда түркүм-түркүмләп хитай пуқралириниң уйғур дияриға келиватқанлиқи мәлум болған.

Биңтуән тәрипидин қурулған тумшуқ вә арал шәһәрлиригә йеқинда йәрләшкән бир қисим көчмәнләр тарқатқан видийоларда хитай өлкилиридин уйғур райониға көчүп кәлгәнләрниң бикарлиқ өйгә вә шундақла 40 мо йәргә еришидиғанлиқи, йәр беҗи, ток-су пуллириниму 2 йилға қәдәр кәчүрүм қилидиғанлиқи мәлум болған.

Чәтәлләрдики кишилик һоқуқ органлири буни очуқ-ашкара һалда йәрлик милләтләргә йүргүзүлүватқан мәдәнийәт қирғинчилиқи һәрикити, дәп қаримақта.