Хитай һөкүмити уйғур дияридики пахта ишләпчиқиришида машинилишишни әмәлгә ашурдиму?

Хитайниң шинхуа агентлиқиниң 30-майдики хәвиридә уйғур дияридики пахта ишләпчиқириш саһәсидә машинилишишниң пүтүнләй әмәлгә ашқанлиқи, кевәз териштин тартип таки дора чечиш вә һосул йиғишқичә болған пүткүл җәрянда адәм күчи ишлитилмәйдиғанлиқи баян қилинған.

Хәвәрдә ейтилишичә, 2023-йили уйғур дияридики кевәзликниң көлими илгирики йиллардикидинму кеңәйтилгән болуп, мәһсулат миқдариму мунасип һалда ешип маңған. Улар буниңдики муһим сәвәбләр қатарида юқири пән-техника амилиниң муһим салмақни игилигәнликини, кевәз теришта машина билән териш, оғут чечишта адәмсиз учқу ишлитиш, пахта теришта шопурсиз пахта териш машиниси ишлитишниң әмәлгә ашқанлиқини тилға алған. Шуниңдәк хитай деһқан ду кәй арқилиқ “бовамниң заманисида һәммила ишни адәм күчи билән қилғачқа он мо йәрниң пахтисини теришқа бир адәм 45 күн ишләшкә тоғра келидикәнтуқ. Һазир һәммила ишни машина билән қилидиғанлиқимиз үчүн бирәр йүз мо йәрниң пахтисини бирнәччә саәттила тамамлаймиз” дегән.

Уйғур дияридики пахта ишләпчиқириш саһәси изчил дуня җамаитиниң тәнқид обйекти болуп келиватқан болуп, уйғурларниң мәҗбурий әмгики әң көп сәрп болидиған саһәләрниң бири, дәп қарилип кәлгән. Лагершунас алимлардин адрян зенз 16-май күни “чәтәл сиясити” журнилида елан қилған бу һәқтики мақалисидә бу мәсилә һәққидә алаһидә тохтилип өткән һәмдә : “шинҗаңда һазир пахта ишләпчиқириш саһәсидә мәҗбурий әмгәк бурунқидәк көп көзгә челиқмас болуватиду. Әмәлийәттә болса бу хилдики мәҗбурий әмгәкниң салмиқи һазир бурунқидинму еғирлаватиду” дәп хуласә чиқарғаниди.