Xitay taliban hakimiyitige tebi'iy bayliq izdesh bedilige tamozhna béji almasliq teklipi bergen

Washin'gtondin muxbirimiz erkin teyyarlidi
2024.11.01

Xitay taliban hakimiyitige afghanistanda tebi'iy bayliq qézish bedilige talibanlarning xitaygha éksport qilghan mehsulatliridin baj almasliq teklipi bergen. Amérikadiki VOZ torining xewer qilishiche, nöwette xitay bilen afghanistanning tashqi éksport omumi sommisi 64 milyon dollar bolup, xitay taliban hökümranliqidiki bu döletning litiy, mis, tömür qatarliq minéral bayliqlirini qézishqa alahide qiziqidiken. Xitayning afghanistanda turushluq bash elchisi jaw shing ötken hepte talibanlarning muweqqet mu'awin bash ministiri mawlawi muhemmet abdulkabir bilen körüshkende xitayning afghanistan'gha tamozhna béji almasliq teklipide bolidighanliqini éytqan. Jaw shing xitayning afghanistandin tamozhna béji almasliq teklipi béyjingning soda hemkarliqini kücheytish istratégiyesining bir qismi ikenlikini éytqan.
2021-Yili afghanistanda hakimiyetni tartiwalghan talibanlar xelq'araning étirap qilishigha érishelmigen bolsimu, lékin xitay talibanlar bilen bolghan hemkarliqni izchil kücheytip kelmekte. Xitay hökümiti talibanlarni ashkara étirap qilmighan bolsimu, emma aldinqi yilidin bashlap kabulgha resmiy bash elchi teyinligen. Talibanlarmu héchqandaq bir sherqiy türkistan teshkilatining afghanistanda xitaygha qarshi heriket qilishigha yol qoymaydighanliqini bildürgenidi.

VOZ Torining bildürüshiche, jaw shing bilen mawlawi muhemmet abdulkabir ötken hepte körüshkende, kélishimning bir parchisi süpitide Uyghur éli we tajikistandin waxan karidori arqiliq ötidighan yéngi iqtisadiy karidor mesilisinimu muzakire qilghan. Xewerlerde, eger waxan karidori échilsa buning afghanistanni xitay -pakistan iqtisadi'i karidorigha baghlaydighanliqi qeyt qilinmaqta, halbuki, qeshqer bilen pakistanning gwadar portini tutashturidighan xitay-pakistan iqtisadiy karidori Uyghurlarning naraziliqini qozghapla qalmay, bu karidorning déngizgha chiqish éghizidiki baluchistan xelqliriningmu qarshiliqigha uchrap kelgen.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.