Xitayning “Yotub” diki Uyghurlargha qarshi teshwiqatliri sistémiliq pash qilindi

Xitay hökümitining Uyghur diyaridiki irqiy qirghinchiliq qilmishliri tashqiy dunyagha köplep melum bolghan hemde xelq'arada buninggha qarshi küchlük tenqid sadaliri otturigha chiqqandin kéyin, xitay hökümiti tézdin buninggha qarshi charilerni körüshke bashlighan idi. Buningdiki tipik bolghan tetür teshwiqat herketlirining biri dunya miqyasida körülüsh nisbiti eng yuquri bolghan, emma xitayda toluq men'i qilin'ghan “Yotub” (YouTube) qanilida Uyghurlarning “Bextiyar hayati”, Uyghur diyaridiki “Inaq jem'iyet” teshwiq qilin'ghan ghayet zor sandiki medhiye filimlirining peyda bolushida eks etti.

20-Öktebir küni “Awstraliye istratégiyelik siyaset inistituti” teyyarlap chiqqan bu heqtiki zor hejimlik doklat élan qilinip, xitay hökümitining Uyghurlar heqqidiki teshwiqat urushida qandaq wastilarni qollan'ghanliqi, buning xelq'aragha bolghan tesiri hemde ijtima'iy taratqularni “Jenggah” qilghan bu teshwiqat urushining xelq'arada “Ménge yuyush” ni qandaq emelge ashurghanliqi tepsili bayan qilindi.

Doklatta körsitilishiche, shi jinping rehberlik qiliwatqan xitay hökümiti bir yaqtin Uyghur diyari, tibet we ichki mongghul qatarliq jaylardiki zulumni kücheytse, yene bir yaqtin bu zulumning mewjutluqini qet'iy inkar qilish mewqesini qollan'ghan. Tashqiy dunyaning bu heqtiki eyibleshliri we tenqidlirige nisbeten ghayet zor sanda teshwiqat filimi teyyarlap, bu jaylardiki, jümlidin irqiy qirghinchiliq dawam qiliwatqan Uyghur diyaridiki hayatning “Neqeder güzel” we “Arambexsh” ikenlikini teshwiq qilghan. Bu xildiki filimlerde “Uyghur artist” lar otturigha chiqip “Shinjangda hayat tinchliq we asayishliq ichide dawam qiliwatidu. Bu jayda qirghinchiliq boluwatidu, mejburiy emgek dawam qiliwatidu, dégenler uchigha chiqqan yalghanchilar” dégendek sözlerni qilghan. Yene beziliride chet ellik sayahetchiler siyaqida otturigha chiqqanlar bu jayda héchqandaq selbiy hadisilerni körmigenlikini tekitligen.

Xelq'arada sifirliq qurulush saheside közge körün'gen mutexessislerdin kéndrék chan (Kenddrick Chan) bu heqte söz qilip “Bu kishilerning qandaq kontrolluq yaki qandaq tehditler astida bu filimlerni ishligenlikini éhtimal biz menggü bilelmeslikimiz mumkin” dégen. Doklatta yene alahide qilip “Yotub” qanilining bu xildiki siyasiy teshwiqatlargha sorun bolup bermesliki alahide tewsiyeler qatarida otturigha qoyulghan.