Xitaydiki kishilik hoquq pa'aliyetchiliri we adwokatlarning éghir zerbige uchrawatqanliqi bildürüldi

Muxbirimiz irade
2017.02.16

Amérikida turushluq “Xitay kishilik hoquq qoghdighuchiliri” namliq teshkilat 16-féwral küni xitaydiki kishilik hoquq pa'aliyetchilirining weziyiti heqqidiki yilliq doklatini élan qildi. Bu doklatqa “Ular méning kishilik hoquq pa'aliyetlirimge jinayet qatarida zerbe béridu” dep mawzu qoyulghan.

44 Bettin teshkil tapqan bu doklatta körsitilishiche, 2016-yili ichide xitaydiki kishilik hoquq pa'aliyetchiliri, adwokatlar, musteqil zhurnalistlar qattiq zerbige uchrap, xitaydiki puqralarning kishilik hoquqi, pikir erkinliki éghir derijide depsende qilin'ghan. Xitay kishilik hoquq qoghdighuchiliri teshkilatining diréktori rina shya doklatta qilan sözide “Xitay hökümiti bu tedbirliri arqiliq xitayda alliqachan intayin cheklik bolghan puqralar hoquqini yenimu éghir qamal astigha aldi” dégen we xitay hökümitining ötken yil ichide maqullighan qanun-tedbirlirining shi jinpingning kishilik hoquq, ayallar hoquqi, ishchilar hoquqi we az sanliq milletler hoquqi üchün heriket qilghan kishilik hoquq pa'aliyetchiliri we adwokatlirigha zerbe bérishige qanuniy asas yaritip bergenlikini bildürgen.

Doklatta xitay hökümitining kishilik hoquq mesililirini xewer qilidighan musteqil zhurnalistlargha zerbe bérish herikiti tilgha élin'ghanda, türmidiki Uyghur ziyaliysi ilham toxti misal qilip körsitilgen we uning Uyghurlarning mesililirini kün tertipke ep kélidighan Uyghur biz tor bétidiki pa'aliyetliri üchün “Ömürlük qamaq jazasi” arqiliq éghir halda jazalan'ghanliqi bayan qilin'ghan.

Mezkur teshkilatning eskertishiche, shi jinping hakimiyet béshigha kelgendin buyan xitayda siyasiy jinayet bilen qolgha élin'ghanlarning sanida, ulargha artilghan jinayet türliride körünerlik derijide artish bolghan bilen birlikte, ularning türmilerde qéyin-qistaqqa uchrawatqanliqimu diqqet qozghaydighan amillarning biri iken.

Bu doklat amérika birleshme agéntliqi, en'gliyening gardiyan géziti qatarliq xelq'ara axbaratlardimu keng xewer qilindi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.