خىتايدىكى كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتلىرىدىن ئىلگىرى ئۇيغۇر زىيالىيسى ئىلھام توختىنىڭ ئادۋوكاتلىرىدىن ليۇ شاۋيۈەن ئەپەندى تۋىتېر تورىدا چاقىرىقنامە ئېلان قىلىپ، خىتايدىكى كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتلىرىنىڭ «30-ئاۋغۇست خەلقئارادا مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىلگەنلەرنى خاتىرىلىگەنلىكىنى بىلدۈردى.
بۇلتۇر يۈز بەرگەن ئادۋوكاتلارنى تۇتقۇن قىلىش ۋەقەسىدىن كېيىن، دائىرىلەر تەرىپىدىن ئادۋوكاتلىق سالاھىيىتىدىن ئېلىۋېتىلگەن ليۇ شاۋيۈەن ئەپەندى چاقىرىقنامىسىدە: «بىز كىشىلىك ھوقۇق ئادۋوكاتلىرى مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىشنىڭ زىيانكەشلىكىگە ئۇچرىغانلارنى خاتىرىلەيمىز. ھۆكۈمەت تەرىپىدىن مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىلگەنلەرنىڭ دېرىكىنى قىلىمىز، خەلقئارا جەمئىيەت ۋە ھۆكۈمەتلەردىن ب د ت نىڭ بۇ ھەقتىكى بەلگىلىمىلىرىنى ئىجرا قىلىشنى تەلەپ قىلىمىز» دېگەن.
2010-يىلى 12-ئاينىڭ 21-كۈنى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى 65 -قېتىملىق يىغىنىدا 209-نومۇرلۇق قارار ماقۇللاپ، 30-ئاۋغۇست كۈنىنى «خەلقئارا مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىلگەنلەرنى خاتىرىلەش كۈنى» دەپ بەلگىلىگەن. 2011-يىلدىن بۇيان بۇ كۈن خاتىرىلىنىۋاتقان بولۇپ، ب د ت ھەرقايسى دۆلەت ھۆكۈمەتلىرىدىن مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىلگەنلەرنىڭ ھوقۇقىنى قوغداش ئەھدىنامىسىنى ئىجرا قىلىشنى تەلەپ قىلىپ كەلگەن. 30 -ئاۋغۇست ب د ت باش كاتىپى پەنجىۋېن يەنە ب د ت نىڭ تور بېكىتىدە مەخسۇس بايانات ئېلان قىلىپ، مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىلگەنلەرنىڭ ھوقۇقىنى قوغداشنى تەلەپ قىلغان.
خىتاي خەلقئارا تاراتقۇلاردا مەجبۇرىي غايىب قىلىۋېتىلگەنلەر ئەڭ كۆپ دۆلەتلەرنىڭ بىرى دەپ تەرىپلەنمەكتە. 2009-يىلى ئۈرۈمچىدە يۈز بەرگەن 5-ئىيۇل ۋەقەسىدە ساقچىلار تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنىپ، كېيىن ئىز-دېرىكى بولمىغان كۆپلىگەن ئۇيغۇرلاردىن 30 دىن ئارتۇق كىشى رادىيومىز تەرىپىدىن ئېنىقلانغان. ئۇندىن باشقا بۇلتۇر 7-ئاي مەزگىلىدە يۈز بەرگەن 300 دىن ئارتۇق ئادۋوكاتنى تۇتقۇن قىلىش ۋەقەسىدىن بۇيان، خىتايدا كىشىلىك ھوقۇق پائالىيەتچىلىرى، ئەرزدارلار ۋە ئۇلارنىڭ ئادۋوكاتلىرىنىڭ تۇيۇقسىز غايىب بولۇش ۋەقەلىرى بارغانچە كۆپەيگەن ئىدى.